Toshkent moliya instituti moliya-iqtisod

                                           

31

 

O'zbekiston Respublikasi Markaziy banki ma'lumotlari 

---

32 

 

qolgan  edi.  Ushbu  holat  faqat  O'zbekistonda  emas,  balki  barcha  MDH 

mamlakatlarida ham mavjud edi (2-jadvalga qarang). 

2-jadval 

Ba'zi MDH mamlakatlarida yillik inflyatsiya darajasi vaqayta 

moliyalash stavkalari dinamikasi (foizlarda)

32

 

Davlatlar 

1994 

2010 

 

Inf* 

Qms** 

Rfs*** 

Inf* 

Qms** 

Rfs*** 

Rossiya 

307,6 

215 

-92,6 

8,8 

7,75 

-1,05 

Ukraina 

891,2 

252 

-639,2 

9,1 

7,75 

-1,35 

Belarus 

2221,0 

480 

-1741 

7,8 

10,5 

2,7 

Armaniston 

36,2 

210 

173,8 

8,2 

7,25 

-0,95 

Ozarbayjon 

1664,5 

200 

-1464,5 

5,7 

3,0 

-2,7 

Qozog'iston 

1876,5 

230 

-1646,5 

7,8 

7,0 

-0,8 

Qirg'iziston 

1208,7 

94,1 

-1114,6 

8,0 

5,64 

-2,36 

O'zbekiston 

1132,2 

225 

-907,2 

7,3 

14,0 

6,7 

*Inflyatsiya darajasi; **Qayta moliyalash stavkasi; ***Real foiz stavkasi 

 

O'tish  iqtisodiyotining  dastlabki  yillarida  byudjet-soliq  siyosatining 

nobarqarorligi,  xususan  kata  hajmdagi  byudjet  taqchilligi  Markaziy  bank 

tomonidan iqtisodiyotni to'g'ridan-to'g'ri kreditlashni talab qilar edi. 

Shunday  holatda  moliya  bozorining  mavjud  bo'lmasligi  va  moliya 

sektorining  yaxshi  rivojlanmaganligi  iqtisodiyotda  qayta  moliyalash  stavkasi 

rolini pasaytirar edi. Shuning uchun o'tish iqtisodiyotining boshlang'ich yillarida 

barcha MDH mamlakatlaridagi kabi manfiy real foiz stavkalari kuzatildi. 

Hozirda  Markaziy  bank  milliy  valyutamiz  barqarorligini  ta'minlash 

maqsadida,  xalqaro  amaliyotga  mos  ravishda  monetar  siyosatni  amalga 

oshirmoqda  va  shundan  kelib  chiqqan  holda,  bugungi  rivojlanishdagi  asosiy 

e'tibor  iqtisodiyotda  foiz  stavkalarining  ta'sirchanligini  bosqichma-bosqich 

kuchaytirishga qaratilmoqda. 

Ammo  mamlakatimizda  o'tish  davrining  dastlabki  yillaridagi  zaruriyat 

tufayli,  iqtisodiyotning  ustuvor  yo'nalishlarini  mablag'  bilan  ta'minlash  uchun