Toshkent moliya instituti mikroiqtisodiy

Y= (a+I+G)

1-b ( 1-t)

Bu yerda: 1 / (l-b(l-t) - yopiq iqtisodiyotda xarajatlar multiplikatori;

t - chegaraviy soliq stavkasi.

t =AY/AT

Bu yerda: AT - to‘lanadigan soliqlar miqdorining o‘sishi;

AY - daromadlaming o‘sishi.

Progressiv soliq tizimi multiplikator samarasini yumshatadi va ishlab chiqarish hamda bandlilik darajalarini barqarorlashtiradi.

Soliqqa tortish hisobga olingan holdagi xarajatlar multiplikatori soliqqa tortish hisobga ollnmagan holdagi soliq multipllkatoridan ancha kichikroq miqdorga ega, chunki daromadlarga aylangan xarajatlaming bir qismi soliqlarga chegirilib, muomaladan chiqadi va multiplikatsiya samarasini pasaytiradi. Bu ikkala formulani solishtirganda ham ko‘zga tashlanadi. Shuningdek, ochiq iqtisodiyotda oshgan daromadlaming bir qismi importga yo‘naltirilishi oqibatida muomaladan chiqib ketishi tufayli multiplikator samarasi yopiq iqtisodiyotga nisbatan pastdir.

Ochiq iqtisodiyotda davlat xarajatlari multiplikator va muvozanatli ishlab chiqarish hajmi quyidagi tenglamalar sistemasmi yechib topiladi: