Toshkent moliya instituti "menejmet" kafedrasi "menejment"

tovarlarining    ham    yutuq    va  kamchiliklarini  tahlil 

qilish; 

 

assortiment 

strukturasini 

soddalashtirish 

imkoniyatlarini o‟rganish; 

mahsulot  (buyum)lar  assortimentini  bozorning  jami 

asosiy  tovar  yoki  iste‟mol  sektorlaridagi  raqobatchi 

mahsulotlarga  nisbatan  to‟liqligi  nuqtai  nazaridan 

tahlil qilish; 

---

596 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ishlab  chiqariladigan  mahsulotlarni  qo‟llash-

ishlatishning yangi usullarini izlash; 

 

texnikaviy  uskunalash,  sotuvdan  keyin  xizmat 

ko‟rsatish, qo‟shimcha xizmat ko‟rsatish masalalarini 

o‟rganish. 

 

Savdoni tadqiq etish: 

ayrim tumanlar bo‟yicha sotilgan mahsulot hajmidagi farqlarni aniqlash. 

Savdo  tumanlari  chegaralarini  belgilash  va  uni  qayta  ko‟rib  chiqish, 

yangi hududlardagi yashirin imkoniyatlarni tahlil qilish; 

 

savdo xodimlari ishi samradorligini tahlil etish, tayyor  savdo  vakilining  

mijozlar    huzuriga  qatnashini  rejalashtirish,  savdo  xodimlarining  firma 

obro‟yi va uning raqiblari to‟g‟risidagi fikrlarini o‟rganish;

 

 

savdo  va  ko‟rgazma  o‟tkazish  usullarini  tahlil  etish 

va baholash; 

---

597 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

taqsimot  tarmog‟i    yo‟llari,    tovarlar  harakati 

usullarini tadqiq etish; 

 

chakana  savdo  tarmoqlaridagi  tovarlar  zaxiralarini 

ro‟yxatdan o‟tkazish. 

 

O‟z firmasining yashirin 

imkoniyatlarini tadqiq etish: 

 

 

firmaning  xo‟jalik  faoliyati  yakunlarini  tahlil  qilish; 

moliyaviy  ahvolni  baholash,  firmaning  infrastrukturasi, 

bevosita  kapital  qo‟yilmalar  hajmi  va  joylari  to‟g‟risida 

ma‟lumotlar,  iqtisodiy  va  ilmiy  tadqiqot  quvvatini 

baholash; 

 

 

 

firma mahsulotlarining raqobatbardoshligini tahlil etish; 

---

598 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

firmaning  raqobatbardoshligini  tahlil  qilish,  firmaning 

raqobat imkoniyatlarini baholash. 

 

Reklamani tadqiq etish 

tartibi: 

 

 

reklama 

tarqatish 

vositalarining 

samaradorligi  va  qiyosiy    qiymatini  tahlil 

etish; 

 

 

iste‟molchining    javob    harakatlariga    ta‟sir 

ko‟rsatadigan omillarni tahlil etish; 

 

 

reklama  murojaati,  reklama  dizayni,  tasviri 

va uni  tayyorlash ishlarini o‟rganish; 

---

599 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

reklama ishini tashkil etishni o‟rganish; 

Bozorni tadqiq qilish 

jarayonida quyidagilar 

aniqlanadi: 

 

bozorga  kiritilayotgan  yoki  unda  mavjud  bo‟lgan 

mahsulotning mumkin bo‟lgan sotish miqdori; 

 

tovarning  iste‟mol  xususiyatidagi  va  boshqa 

xarakteristikalarining 

o‟zgarishi 

tendentsiyasi; 

 

yoshi,  jinsi,  xududiy,  ijtimoiy,  oilasidagi  kishilar 

soni,  o‟zini  tutishi,  daromad  darajasi  bo‟yicha 

iste‟molchilar guruhini aniqlash; 

 

assortimentni  rejalashtirishda,  sotish  va  reklamani 

tashkil qilishda xaridorlarning istagini aniqlash; 

---

600 

 

 

 

 

 

 

 

 

T E S T L A R 

 

 

 

---

601 

 

1. Maqsad – bu:  

a) muddao 

b) u yoki bu niyatga erishish uchun ko‗zda tutilgan mushtarak orzu  

v) bu navbatdagi bosqichda ―jang‖ bilan zabt qilinadigan bamisoli cho‗qqidir 

g) noto‗g‗ri javob yo‗q.  

 

2. Boshqarish pog„ona (daraja)lariga qarab maqsadlar qanday turlarga bo„linadi: 

a) siyosiy maqsadlar 

b) tuman maqsadlari  

v) iqtisodiy maqsadlar  

g) sotsial maqsadlar. 

 

3. Umumjamiyat miqyosidagi munosabatlarni aks ettirishga qarab maqsadlar 

qanday guruxlarga bo„linadi 

a) sotsial maqsadlar  

b) korxona maqsadlari  

v) bo‗lim maqsadlari  

g) yakka xodim maqsadi. 

 

4. Uzluksiz maqsadlar deganda: 

a) bir yil ichida, kvartal, bir oy mobaynida va undan ham kamroq muddat ichida 

amalga oshiriladigan maqsadlar tushuniladi 

b) besh yillik yoki undan ko‗proq davr mobaynida amalga oshiriladigan maqsadlar 

tushunildi 

v) har kuni qabul qilinadigan va amalga oshiriladigan odatiy maqsadlar tushuniladi 

g) biror bir muammoni hal etish zarurati tug‗ilgan hollarda paydo bo‗ladigan maqsadlar 

tushuniladi. 

 

5. Innovatsion maqsadlar deganda: 

a) Har kun qabul qilinadigan va amalga oshiriladigan odatiy maqsadlar tushuniladi 

b) korxonaga va ayrim xodimlarga qiyinchiliklar tug‗diradigan maqsadlar tushuniladi 

v) yangi mahsulotni ishlab chiqarish, yangi texnologiyani joriy qilish bo‗yicha 

qo‗yiladigan maqsadlar tushuniladi 

g) xodimlar malakasini oshirish sohasidagi maqsadlar tushuniladi. 

 

6. “Maqsadlar shajarasi” deganda:  

a) maqsadning muhimligi jihatidan ranjirlanishi, tartiblanishi tushuniladi 

b) maqsadni qo‗yish va amalga oshirishning mavjud shart-sharoitlarga bog‗liqligi 

tushuniladi 

v) bir maqsadning boshqa maqsadga bo‗ysinishi tushuniladi 

g) maqsadlar bilan ularga erishish vositalari o‗rtasidagi aloqanig grafik tasviri 

tushuniladi. 

7. Maqsadli boshqaruv usulining birinchi pog„onasida:  

a) faoliyat sohalari bo‗yicha korxonaning umumiy maqsadlari aniqlanadi 

b) korxonaning uzoq muddatli va strategik maqsadlari aniqlanadi 

v) xususiy, yakka maqsadlarni rejalashtirish va ularning bajarilish usullari ishlab 

chiqiladi 

g) qabul qilingan rejalarga ayrim tuzatishlar kiritiladi. 

---

602