Toshkent moliya instituti "menejmet" kafedrasi "menejment"

Sotuv  kontrolling  turlari:  moliyaviy  kontrolling,  xarajatlar  kontrollingi 

(nazorati),  investitsion  kontrolling,  ishlab  chiqaruvchi  kontrollingi,  tashqi 

ma‘lumotlar  asosida  kontrolling,  ichki  ma‘lumotlar  asosida  kontrolling, 

raqobatchilar-hamkorlar  bilan  qiyoslash,  avtomatlashtirilmagan  kontrolling, 

avtomatlashtirilgan  (kompyuter  dasturlari)  kontrolling,  logistik  kontrolling  va 

hokazo.  

Sotuv  kontrollingning  asosiy  faoliyatlari  bo‘lib,  axborot  bilan  ta‘minlash, 

kuzatish,  nazorat  va  tartibga  solish  hisoblanadi.  Sotuv  ko‘rsatkichlarini 

rejalashtirish,  qaysi  tovarlarga  talabning  o‘sib  borayotganini  aniqlash,  bozor 

sig‘imi, potensial talab kabi ko‘rsatkichlar tahliliga asoslanadi.Axborot bazasining 

keng  qamrovligi  sotuv  jarayonining  samarali  olib  borilishini  muhim  omilidir. 

Axborotni  tizimli  tartibga  solish,  tahlil  qilish,  potensial  bozor  va  uning 

segmentlarini  o‘rganish,  menejment  qarorlarini  qabul  qilishda  juda  muhim 

hisoblanadi.Nazorat  funksiyasi  miqdoriy  va  segment  jihatdan  sotuv  jarayonini 

tahlilva kuzatuvni olib boradi. 

Tartibga  solish  funksiyasi  mijozlar  bilan  o‘zaro  aloqalar  strategiyasi,  narx 

siyosati,  sotuvni  rag‘batlantirish,  marketing  chora-tadbirlarini  o‘tkazishga 

qaratilgan. 

Sotuv  kontrolling  (nazorati)funksiyasining  bajarilishi  bosh  vazifalarni  hal 

etishga qaratilgan, bular: 

-Xarajatlar va daromadlarni boshqarishga tizimli yondashish; 

-bo‘lishi mumkin bo‘lgan salbiy holatlarni oldini olish, maqsad va natijalarga 

erishish uchun strategik va taktik rejalarni tartibga solish; 

-integrallashgan 

tizim-firmaning 

barcha 

funksional 

bo‘limlarini 

muvofiqlashgan va integrallashgan(birlashgan) holda faoliyatini ta‘minlaydi.