Toshkent moliya instituti "menejmet" kafedrasi "menejment"

Marketing 

vositachilari 

Targ‘ib qilish, 

sotish va final 

xaridorga 

etkazib burevchi 

firmalar. 

 

Marketing 

xizmatlari 

agentliklari 

kompaniyaga 

maxsulotlarini 

bozorga targ`ib 

qilishda va 

moslashtirishda 

yordam beradigan 

marketing tadqiqot 

firmalari, reklama 

agentliklari, 

ommaviy axborot 

firmalari va 

marketing 

konsalting 

firmalari 

hisoblanadi. 

---

156 

 

 

Muassasa 

O‘z maqsadiga 

erishish uchun 

o‘zining 

qobiliyati va 

potentsialidan 

foydalaniladigan  

tashkilot. 

aniqlashda yordam berdi. ―Coca-Cola‖ xattoki, iste`molchilarni menyu taxtasidagi 

qanday  yozuvlar,  belgilar,  rasmlar  va  ranglar  ko`proq  buyurtma  berishlariga 

moyilliklarini  uyg`otishi  mumkinligi  ham  o`rganib  chiqdi.  Natijalarga  asoslanib, 

―Coca-Cola  Food  Service‖  guruhi  chakana  savdogar  hamkorlari  uchun  uning 

maxsulotlari sotuvini yaxshilashga yordam beradigan marketing dasturlarini ishlab 

chiqdi.  

 

Raqobatchilar 

Marketing  konsepsiyasi  muvaffaqiyatli  bo‘lishi  uchun  bir  kompaniya  o‘z 

raqobatchilarga  qaraganda  yuqoriroq  darajadagi  iste`mol  qiymati  va  mijoz 

qoniqishini  ta`minlashi  kerakligini  uqtiradi.  Shunday  qilib,  marketologlar 

shunchaki  maqsadli  iste`molchilar  ehtiyojiga  moslashishdan  ko`ra  ko`prog`ini 

bajarishlari kerak. Ular shuningdek, iste`molchilar ongida raqiblarning takliflaridan 

kuchliroq bo`lgan takliflarni pozisiyalash orqali strategik raqobat ustunligini qo`lga 

kiritishi  kerak.  Lekin  faqat  birgina  raqobatbardosh  marketing  strategiyasining 

o`zigina barcha kompaniyalar uchun eng yaxshi hisoblanmaydi. Xar bir firma o‘z 

raqibinga  nisbatan  o‘z  xajmi  va  sanoat  o‘rnini  e‘tiborga  olish  lozim.

 

Sanoatda 

hukmron  pozitsiyasiga  ega  yirik  firmal  kichik  firmalar  ega  bo`lolmaydigan 

muayyan  strategiyalardan  foydalanishi  mumkin.  Lekin,  yirik  bo‘lishning  o`zi 

yetarli  emas.  Yirik  firmalar  uchun  muvafaqiyatli  va  muvafaqiyatsiz  strategiyalar 

mavjud.  Va  kichik  firmalar  ham  yiriklarnikidan  ko`ra  yaxshiroq  natija  beradigan 

strategiyalarni ham ishlab chiqishlari mumki.