Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

Likvidlilik ko‘rsatkichlari
Joriy
A l-P l yoki 
A1/P1>=
A 1 =PM+QMMQ
Pl=KM(kred.m
ajb.)
Qisqa
muddatli
A2-P1 yoki 
A2/P2>=
A 2-D M
P2=KMKQ 
(qisqa muddatli 
kredit va 
qarzlar)
Uzoq
muddatli
A3-P3 yoki 
A 3/P3>-
A3=TMZ
P3=UMKQ 
(uzoq mudd. 
kredit va 
qarzlar
Doimiy
P4-A4 yoki 
P4/A4>=
A4=UMA
P 4 = 0 ‘MM 
( 0 ‘z mabla. 
manbayi)
Moliyaviy 
barqarorlik 
koeffitsiyentlari 
qatoriga 
moliyaviy 
mustaqillik koeffitsiyenti, o ‘z va qarz mablag^ari nisbati koeffitsiyenti, 
moliyaviy qaramlik koeffitsiyenti, o ‘z sarmoyasining harakatchanlik 
koeffitsiyenti, qarz mablagMarining jamlanganlik koeffitsiyenti, qarz va 
o‘z mablag‘lari nisbati koeffitsiyenti.
1.46-jadval
Moliyaviy barqarorlik ko‘rsatkichlari
Koeffitsiyentlar
Aniqlanish
formulasi
Birliklar ifodasi
Moliyaviy 
mustaqillik 
koeffitsiyenti
0 ‘MM/BJ
0 ‘MM-o‘z mablagMari 
manbasi 
BJ-balans (passiv) jami
0 ‘z va qarz mablag‘lari 
nisbati koeffitsiyenti
O'MM/Maj
Maj-majburiyatlar
Moliyaviy 
qaramlik 
koeffitsiyenti
B J /0 ‘MM
0 ‘z 
sarmoyasining
harakatchanlik
koeffitsiyenti
0 ‘MM+UMKQ-
U M A /0‘MM
UMKQ-uzoq muddatli 
kreditlar va qarzlar 
UMA-uzoq muddatli
84

---

aktivlar
Qarz 
mablagiarining
jamlanganlik
koeffitsiyenti
Maj/BJ
Qarz va o ‘z mablag‘lari 
nisbati koeffitsiyenti
M aj/0 ‘MM
Moliyaviy 
natijaviylik 
koeffitsiyentlari 
qatoriga 
aktivlar 
daromadliligi (rentabelligi), xususiy kapital daromadliligi (rentabelligi), 
qarz kapitali daromadliligi (rentabelligi), sof aktiv daromadliligi 
(rentabelligi) koeffitsiyentlari kiradi.
1.47-jadval
Moliyaviy natijalar bilar bog‘liq ko‘rsatkichlar_______
Koeffitsiyentlar
Aniqlanishi
Birlik ifoda
Balans aktiv daromadliligi
(rentabelligi)
koeffitsiyenti
Dar(SF)/A
Dar-daromad 
SF-sof foyda
A-akti vlarning 
о 4 rtacha 
yillik qiymati
Xususiy 
kapital 
daromadliligi 
(rentabelligi) 
koeffitsiyenti
Dar(SF)/XK
XK-Xususiy kapital
Qarz 
kapitali 
daromadliligi 
(rentabelligi) 
koeffitsiyenti
Dar (SF)/QK
QK-Qarz kapitali
Sof 
aktivlaming 
daromadliligi 
(rentabelligi) 
koeffitsiyenti
Dar(SF)/SA
SA-Sof aktivning o'rtacha 
yillik qiymati
G ‘arbiy kompaniyalarda (AQSh, Kanada, Buyuk Britaniya) ko‘proq 
moliyaviy koeffitsiyentlaming quyidagi turlaridan foydalanish amaliyoti 
kuzatiladi.
1.48-jadval
___________ Moliyaviy koeffitsiyentlar va ularning aniqlanishi______
Koeffitsiyentlar 
Aniqlanish formulasi 
Belgilar izohi
85

---

ROA 
koeffitsiyenti 
Aktivlaming 
jami 
summasiga to‘g ‘ri keladigan 
foyda summasi ko‘rsatkichi
ROA = SF + F x (1 -
Ss) / JA
SF-Sof foyda 
F- Foizlar 
Ss-Soliq stavkasi 
JA-Jami aktivlar
ROE koeffitsiyenti - xususiy 
kapital 
foydaliligi 
ko'rsatkichi
ROE = Sf / Ak x 100
Ak-Aksionerlik
kapitali
ROLC 
koeffitsiyenti 
Investitsiyalangan 
kapital 
foydaliligi ko'rsatkichi.
ROLC=Sf + F x (1 - 
Ss) / Umm + Ak
Umm-uzoq
muddatli
majburiyat
Korxonaning bozor aktivligi ko'rsatkichlari qatoriga aksiyaning 
daromadliligi, aksiyaning foydaliligi, aksiyaning balansdagi qiymati,
12
aksiya bahosi va foyda nisbati koeffitsiyentlari kiradi .
1.49-jadval
_________Bozor aktivligi ko^rsatkichlari va ularning aniqlanishi
Koeffitsiyentlar
Aniqlanishi
Birlik ifoda
Aksiyaning
daromadligi
SFa/Abn
SF-bitta aksiyaga to‘g ‘ri keladigan 
sof foyda
Abn-bitta aksiyaning bozor narxi
Aksiyaning
foydalilik
koeffitsiyenti
Ad/Ann yoki 
Ad/Abq
—
Ad-Bitta aksiyaga tocg ‘ri keladigan 
dividend summasi
Ann-bitta 
aksiyaning 
nominal 
qiymati 
(nominal 
foydalilik 
normasini aniqlashda)
Abq-bitta aksiyaning bozor qiymati 
(haqiqiy 
foydalilik 
normasini 
aniqlashda)
12Рахимов М.Ю. Иктисодиёт субъектлари молиявий хдлатининг тахлили.Т.: Молия -иктисод,
2015.-316 б., ЕфимоваО.В. [идр]. Анализфинансовойотчетности./учеб.пособие / - М.: Омега-Л,
2013. - 388 с., К. R. SubramanyamFINANCIAL STATEMENT ANALYSIS, ELEVENTH
EDITIONPublished by McGraw-Hill Education, 2 Penn Plaza, New York, NY 10121. Copyright © 2014
by, Карлин T.P. Анализ финансовых отчетов (на основе GAAP) Учебник. — М.: ИНФРА-М, 1998.
— 448 с. — ISBN 5-86225-675-Х, Бернстайн Л.А. Анализ финансовых отчетов М.: Финансы и
статистика. 2003, -622 ст., Бахруш иной М.А- А нализ ф инансовы й отчетности.М.: Финансы и
статистика 
2007
. 
367
стр, П ардаев М. К. ва бош калар М олиявий ва бошкарув тахлили,
дарслик.Т.:Ч улпон. 
2012
,,