Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

L ik v id lik n in g to 'r tin c h i e le m e n ti v a u n in g o ‘z g a r is h la r i
№
Tarkib
Yil boshi
Yil oxiri Farqi (+,-)
0 ‘sishi,
%
A4
Qiyin pulga aylanadigan
aktivlar
10 219 731 12 593 199 2 373 468
123.2
P4
Doimiy passivlar
7 745 794 10 124 233 2 378 439
130.7
M ablag‘lar manbasining 
ortiqchaligi, 
yetishmovchiligi (P4-A4)
-2 473 937 -2 468 966
4 971
99.8
Qiyin pulga aylanadigan aktivlar (uzoq muddatli aktivlar) 
summasidan doimiy passivlar (o‘z m ablagiari manbasi) o ‘rtasidagi 
farqlanish, davr boshida -2 473 937 ming so‘mni, davr oxirida - 
2 468 966 ming so‘mni tashkil qilgan.
Korxona likvidlilik ko‘rsatkichlari va ularni hisoblash tartibi
Korxonaning likvidlilik
koeffitsiyentlari
Aniqlash tartibi
Me’yorlari
Joriy likvidlilik koeffitsiyenti 
(Kjj):
korxonaning joriy majburiyatlarini 
qoplay olish imkoniyatini ko‘rsatadi.
(A 1 +A2+A3)/(P 1+P2)
K j,>2
Tez likvidlilik koeffitsiyenti (Kti): 
korxonaning tez likvidlilik aktivlari 
joriy majburiyatlarini qoplay olish 
imkoniyatini ko‘rsatadi.
(A 1 + A2)/(P 1+P2)
K„ > 0,7
Mutloq likvidlilik koeffitsiyenti (Kml): 
Korxonaning pul mablagMari joriy 
majburiyatlarini qoplay olish 
imkoniyatini kocrsatadi.
A1/(P1+P2)
Kml 
> 0Д
Kompleks tahlilning keyingi muhim qatori bu aktivlarning aylanish 
darajasiga baho berishga y a’ni, korxonaning ish aktivligini o ‘rganishga 
qaratiladi. Aylanish ko‘rsatkichlari korxonaning o ‘z mablagMaridan 
foydalanish samaradorligini ko‘rsatadi. Korxona aktivlarining har bir 
turlari bo‘yicha aylanish turlari yuqori boMsa, shunga mos ravishda
404

---

kreditga layoqatligi va ulardan foydalanish samaradorligi ham yuqori 
bo‘ladi,
Amaliyotda 
kreditga 
layoqatliligini 
baholashda 
quyidagi 
koeffitsiyentlardan foydalaniladi: korxonaning joriy aktivlari aylanish 
ko‘rsatkichlari; 
korxonaning 
debitorlik 
qarzlari 
ko4rsatkichlari; 
korxonaning kreditorlik qarzlari ko'rsatkichlari; tovar-moddiy zaxiralari 
aylanuvchanligi.
Korxonaning joriy aktivlari aylanish koeffitsiyenti (K ^) aktivlardan
foydalanish samaradorligini va aylanish tezligini ko‘rsatadi.