Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

2.11. Moliyaviy tahlilda kompyuter texnologiyalari va dasturiy
ta’minotlardan foydalanish.
Yangi asmi axborotlar, texnologiyalar, innovatsiyalar asri deyish 
mumkin. Negaki bu uchta jihatsiz rivojlanishni, taraqqiyotni tasavvur 
qilib bo‘lmaydi.
Moliyaviy tahlilni zamonaviylashtirish muammosi ham bugun 
olimlar oldidagi 
eng dolzarb muammolardan 
biri 
hisoblanadi. 
Axborotlarga shunchaki ega bo4ish yoki axborotlarni shunchaki o4qish 
bilan bugun muhim natijalarga erishib bo4lmaydi. Ularni tahlil etishning
165

---

shunday bir tizimini shakllantirish lozimki bu ularning boshqaruvdagi 
samarasini, faoliyatdagi natijasini ta’minlashga xizmat qilsin.
Axborotlami bugungi shaklini va oqimini oddiy hisob-kitoblar 
asosida qayta ishlash mumkin emas. Bunga vaqt omili ham, resurs omili 
ham, subyekt omili ham yo‘l bermaydi.
Axborot 
tizimini 
yaratilishi, 
axborotlami 
kompyuter 
texnologiyalari va dasturiy ta ’minotlari asosida qayta ishlash, tahlil etish 
sohaning rivojida yangi bir bosqichini boshlab berdi deyish mumkin.
Axborot 
tizimining 
yaratilishi 
quyidagi 
hossalar 
bilan
xarakterlanadi:
- har qanday axborot tizimi, tizimni tashkil etishning umumiy 
prinsipi asosida tahlil qilinadi va boshqariladi;
- axborot tizimi dinamik ko‘rinishga ega boMib, rivojlanuvchi tizim 
hisoblanadi;
- axborot tizimining mahsuloti ham axborot hisoblanadi;
- axborot tizimini odam-kompyuter tizimi ko‘rinishida tasavvur 
qilish lozim.
Axborot tizimlarini hayotda qoMlab ishonchli, sifatli va aniq
natijalarni olish mumkin. Buni quyidagilarda tavsiflash mumkin:
matematik 
metod 
va 
intellektual 
tizimlami 
qoMlab, 
boshqarishning optimal variantlarini olish;
- tizimni avtomatlashtirish natijasida ishchilaming vazifalarini 
yengillashtirish;
- eng to ‘g ‘ri axborotga ega boyish;
- axborotlami qog'ozda emas, balki magnit yoki optik disklarda 
saqlash;
- mahsulot ishlab chiqarish sarf-xarajatlarini kamaytirish;
- foydalanuvchilar uchun qulayliklar yaratish.