Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

Korxona ishonchliligini baholash kocrsatkichlari va ularning
normalari
Ko‘rsatkichlar
Norma
Baho
Joriy likvidlik 
koeffitsiyenti
2.0 dan kichik
Qoniqarsiz
2.0 ga teng va katta yoki 2,0-2,5
orasida
Qoniqarli
2,5 ga teng va undan katta lekin 3.0
dan kichik
Yaxshi
3.0 ga teng va undan katta
A io
Qayta likvidlik 
darajasi
1,0 dan kichik
Qoniqarsiz
1,0 ga teng va katta, lekin 1,5 dan
kichik
Qoniqarli
412

---

1,5 ga teng va undan katta, lekin 2,0
dan kichik
Yaxshi
2,0 ga teng va undan katta
A ’lo
0 ‘z aylanma 
mablag4lari bilan 
ta’minlanish 
koeffitsiyenti
0,1 dan kichik
Qoniqarsiz
0,1 ga teng va undan katta, lekin 0,15
dan kichik
Qoniqarli
0,15ga teng va undan katta, lekin 0,3
dan kichik
Yaxshi
0,3 ga teng va undan katta
A ’lo
Mutlaq likvidlik 
koeffitsiyenti
1,0 dan kichik
Qoniqarsiz
1,0 ga teng va katta, lekin 1,5 dan
kichik
Qoniqarli
1,5 ga teng va undan katta, lekin 3,0
dan kichik
Yaxshi
3,0 ga teng va undan katta
A ’lo
Moliyaviy barqarorlik 
koeffitsiyenti
1,0 dan kichik
Qoniqarsiz
1,0 ga teng va undan katta, lekin 1,5
dan kichik
Qoniqarli
1,5 ga teng va undan katta, lekin 3,0
dan kichik
Yaxshi
3,0 ga teng va undan katta
A ’lo
Avtonomiya
koeffitsiyenti
Kredit stavkasiga bogMiq
O'matilma
gan
Xususiy kapital 
rentabelligi
Bank depozitlari bo‘yicha foiz 
stavkalarining quyi holati
Qoniqarsiz
Bank depozitlari bo'yicha foiz 
stavkalari inflyatsiya darajasiga 
nisbatan yuqori 1,25
Qoniqarli
Bank depozitlari bo‘yicha foiz 
stavkalari inflyatsiya darajasidan 
nisbatan yuqori 1,25-1,5
Yaxshi
•
Bank depozitlari bo‘yicha foiz 
stavkalari inflyatsiya darajasidan 
nisbatan yuqori 1.5-2.0
A ’lo
413

---

Korxona ishonchliligini baholashda qator ko‘rsatkichlar ifodasi va 
ulaming 
jamlanmasidan 
iborat 
Altmanning 
formulasidan 
ham 
foydalaniladi. Ushbu formula korxona iqtisodiy nochorligini baholash 
modeli sifatida ham tan olingan:
Z = 6,56X1 +3,26X2 + 6,72X3 + 1,05X4
Bunda:
XI - aylanma m ablagiar (joriy aktivlar) / jami aktivlar;
X2 - sof foyda / jami aktivlar;
X3 - foizlar va soliqlar to ‘loviga qadar foyda / balans jami;
X4 - xususiy kapital / majburiyatlar jami.
Korxona ishonchliligini bilishning qo‘shimcha baholash normalari 
sifatida 
ustav kapitalining majburiy atlarga nisbatan ustunligiga, 
korxonaning innovatsion aktivligiga, ko'rgazma va yarmarkalarda 
qatnashish darajasiga, yutuqlariga, tanlovlarda g'oliblik darajalariga ham 
ahamiyat qaratish lozim.