Toshkent moliya instituti iqtisodiyot nazariyasi

Ekstensiv iqtisodiy o’sish – ishlab chiqarishga qo’shimcha iqtisodiy resurslarni jalb qilish orqali ishlab chiqarish hajmining ortib borishi.
Intensiv iqtisodiy o’sish – ishlab chiqarish omillarining mavjud darajasida, ulardan foydalanish samaradorligini oshirish orqali mahsulot ishlab chiqarish hajmining ko’payib borishi.
Ustivor ekstensiv iqtisodiy o’sish – iqtisodiy o’sishda ekstensiv omillarning ustivor o’ringa ega ekanligini bildiradi.
Ustivor intensiv iqtisodiy o’sish – iqtisodiy o’sishda intensiv omillarning yuqori o’ringa egaligini bildiradi.
Iqtisodiy o’sish omillari – iqtisodiy o’sishga ta’sir ko’rsatishda o’z o’rniga ega bo’lgan va uni aniqlab beruvchi talab, taklif va taqsimlash omillarini bildiradi.
Milliy boylik – insoniyat jamiyati taraqqiyotida ajdodlar tomonidan yaratilgan va avlodlar tomonidan jamg’arilgan moddiy va ma’naviy boyliklar hamda foydalanishga jalb qilingan tabiat in’omlari.
Moddiy - buyumlashgan boylik – milliy boylikning inson mehnati bilan yaratilgan ashyoviy – buyum ko’rinishga ega bo’lgan qismi.
Tabiiy boylik - milliy boylikning tabiat in’omlaridan iborat bo’lgan, foydalanishga jalb qilingan, ishlab chiqarishning shart –sharoitini va inson faoliyatining tashqi muhitini tashkil qiladigan qismi.
Ma’naviy boylik - ashyoviy-buyum ko’rinishiga ega bo’lmagan nomoddiy qimmatliklardan va insoniyatning intellektual salohiyati natijalaridan iborat.

Takrorlash uchun savol va topshiriqlar:

1. 
   Iqtisodiy taraqqi¸t, iqtisodiy rivojlanish va iqtisodiy o’sish tushunchalarining ta’rifini bering hamda ularning umumiy tomonlari va farqlarini ko’rsating.
   
2. 
   Iqtisodiy o’sishning ekstensiv va intensiv turlari qanday aniqlanadi? Nima uchun real ha¸tda sof ekstensiv ¸ki sof intensiv iqtisodiy o’sish turlari uchramaydi?
   
3. 
   Mamlakatning iqtisodiy salohiyatiga, aholisining turmush darajasiga va ishlab chiqarishining samaradorligiga baho berishda iqtisodiy o’sishning qanday ko’rsatkichlaridan foydalaniladi?
   
4. 
   Iqtisodiy o’sishga ta’sir qiluvchi taklif, taqsimlash va talab omillarini tushuntiring hamda ularning ahamiyatini baholang.
   
5. 
   O’zbekistonda nominal YaIM 1997 yil 976,8 mlrd. sœmni, 1998 yil 1358,8, 1999 yil 2128,7; 2000 yil 3194,5 2002 yil 7496,3 mlrd. so’mni tashkil qilgan.
   

Uning o’sish sur’atlarini aniqlang. Respublika aholisi 1997 yil 23560; 1998 yil 23967; 1999 yil 24500; 2000 yil 24900 2002 yil 25100 ming kishini tashkil qilganligini hisobga olsak, aholi jon boshiga nominal YaIM o’sish sur’ati qanday o’zgargan?

6. 
   Milliy boylik tushunchasining ta’rifini bering va tarkibiy tuzilishini ko’rsating.
   
7. 
   Milliy boylik tarkibida moddiy – buyumlashgan boylik qanday o’ringa ega va u qanday tarkibiy qismlarni o’z ichiga oladi?
   
8. 
   Nima uchun er, suv kabi tabiiy boyliklarni qiymat o’lchovida baholab, milliy boylik tarkibiga kiritish mumkin emas?
   
9. 
   Madaniy, tarixiy obidalar va arxitektura ¸dgorliklarining milliy boylik tarkibida aks etishini qanday izohlaymiz? Ularning har biriga misollar keltiring.
   

1,2,3,4,5,6,7,12,16,21.

6,8,9,29.