Toshkent moliya instituti iqtisodiyot nazariyasi

tarkibiy ishsizlik
 deb nomlanuvchi ikkinchi kategoriyaga 
osonlik bilan o’tadi. Vaqt o’tishi bilan iste’molchilik talabi va texnologiya tarkibida 
muhim o’zgarishlar ro’y beradi, bu o’z navbatida ishchi kuchiga bo’lgan umumiy 
talab tarkibini o’zgartiradi. Bunday o’zgarish natijasida kasblarning ayrim turlariga 
talab kamayadi yoki umuman talab bo’lmaydi. Oldin mavjud bo’lmagan boshqa 
yangi kasblarga talab ortadi. Ishchilar bunga tez moslasha olmasligi va uning tarkibi 
ish joylarining yangi tarkibiga to’liq javob bermasligi sababli tarkibiy ishsizlik kelib 
chiqadi. 
Shunday qilib, tarkibiy ishsizlikni iste’molchilik talabi va texnologiyadagi 
o’zgarishlar tufayli iqtisodiyot tarmoqlarida ruy beradigan tarkibiy siljishlar keltirib 
chiqaradi. Friktsion va tarkibiy ishsizlik ishsizlikning tabiiy darajasini tashkil qiladi.