Toshkent moliya instituti iqtisodiyot nazariyasi

1. Iste’molchilik sarflaridagi o’zgarishlar
. Narx darajasining o’zgarishiga 
bog’liq bo’lmagan holda, narxdan tashqari bir yoki bir nechta omillar ta’sirida 
iste’molchilar xaridi hajmida o’zgarish ro’y berishi mumkin. Bu iste’molchi 
farovonligi, iste’molchining kutishi, iste’molchining qarzlari va soliqlarning 
o’zgarishi natijasi hisoblanadi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                                               
1-chizma. Yalpi talab egri chizig’i. 
 
Q
 
0
 
AD
Narx       R
darajasi
 
Tovar miqdori 

---

 
18
Iste’molchining farovonligi
 iste’molchi ega bo’lgan barcha moliyaviy 
aktivlarga (aktsiya va obligatsiya) hamda uy va er kabi ko’chmas mulklarga egaligiga 
bog’liq bo’ladi. Ularning real qiymatining keskin kamayishi tovar xarid qilishining 
kamayishiga olib keladi. Iste’molchilik sarflarining qisqarishi natijasida yalpi talab 
kamayadi. Aksincha moddiy va moliyaviy qimmatliklar real qiymatining oshishi 
natijasida, narxlarning mavjud darajasida iste’molchilik sarflari o’sadi. Bunga, 
aktsiya kursining keskin oshishi, xatto narxlar darajasi o’zgarmay qolganda 
iste’molchi farovonligining o’sishiga olib kelishini misol qilib keltirish mumkin. Uy 
va er real qiymatining keskin kamayishi, narx umumiy darajasining o’zgarishiga 
bog’liq bo’lmagan holda iste’molchi farovonligining pasayishiga olib keladi.