Toshkent moliya instituti “iqtisodiyot, boshqaruv, soliqlar, va sug’urta” kafedrasi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
“IQTISODIYOT, BOSHQARUV, SOLIQLAR, VA SUG’URTA” KAFEDRASI
“IQTISODIYOT NAZARIYASI” FANIDAN
KURS ISHI
MAVZU: “Iqtisodiy inqirozlarning turlari va ularning ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlari.”
Bajardi: Sirtqi fakulteti I-52-2 guruhi talabasi
Mamasoliyev Durbek Nosirjon o’g’li
Tekshirdi: _____________________________

RO’YHATGA OLINDI “____” _______2022 y. __________________		RO’YHATGA OLINDI “____” _______2022y. __________________
Kurs ishi taqrizga topshirilgan sana “____” _______2022 y.		Kurs ishi taqrizga topshirilgan sana “____” _______2022 y.
Kurs ishi himoya qilingan sana “____” _______2022y. Baho “___” _______	___________ (imzo) ____________ ( imzo ) ___________ ( imzo )	Komissiya a’zolari: __________________ __________________ __________________

Toshkent – 2022
Мавзу : Iqtisodiy inqirozlarning turlari va ularning ijtimoiy- iqtisodiy oqibatlari.
Reja:
Kirish

1. 
   Iqtisodiy inqirozning kelib chiqish mohiyati va ko’lami.
   
2. 
   Iqtisodiy inqirozlarning kelib chiqish sabablari va turlari.
   
3. 
   Jahon moliyaviy inqirozi va uning ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlari.
   
4. 
   Covid 19 sababli vujudga kelgan ijtimoiy inqiroz va unga qarshi choralar.
   

Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar.

Kirish.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti rahbarligi ostida mamlakatimizda o‘tkazib kelinayotgan puxta, chuqur o‘ylangan iqtisodiy strategiya sharofati bilan, isloh etish hamda modernizatsiya qilishning O‘zbekiston modeli izchillik bilan ro‘yobga chiqarilayotganligi, tarkibiy tuzilishdagi tub o‘zgarishlar, iqtisodiyotni diversifikatsiya qilish natijasida iqtisodiy inqirozning og‘ir oqibatlaridan holi qolishga va iqtisodiyotimizning barqaror faoliyat ko‘rsatishiga erishishga, uning izchil o‘sish sur’atlarini ta’minlashga muvaffaq bo‘lindi.
Jumladan, 2008-yilda yalpi ichki mahsulotning o‘sish sur’atlari 9 foizni, sanoatda 12,7 foizni, shu jumladan iste’mol tovarlari ishlab chiqarishda 17,7 foizni va xizmat ko‘rsatish sohasida 21,3 foizni tashkil etdi.
Mehnatni rag‘batlantirish, ish haqini oshirish va aholi daromadlari o‘sishini ta’minlashga qaratilgan tizimli chora-tadbirlar natijasida shu muddat mobaynida budjet tashkilotlarida o‘rtacha ish haqi 1,4 barobar oshdi, aholining real daromadlari jon boshiga 23 foiz ko‘paydi.
Mamlakat moliya-iqtisod, budjet, bank-kredit tizimlari barqaror va uzluksiz ishlashini ta’minlash chora-tadbirlari amalga oshirildi. Banklarning likvidligi muammosi keskinlashuvidan holi qolishga muvaffaq bo‘lindi. Xususan, bugungi kunda O‘zbekiston tijorat banklari aktivlarning summasi 13 trillion 360 milliard so‘mdan oshdi yoki aholi hamda xo‘jalik yurituvchi subyektlarning jalb etilgan depozitlari hajmlaridan taqriban 2,4 barobar oshib ketdi.
Mamlakatimizda yaratilgan qulay investitsion muhit sharofati bilan keyingi ikki yil ichida jalb etilgan xorijiy investitsiyalar hajmi 2,5 barobardan ziyodroq oshdi.
Ayni bir vaqtda jahon tovar bozorlarida konyunktura yomonlashib borayotganligi, O‘zbekiston korxonalari eksportga chiqarayotgan ayrim turdagi mahsulotlarning bahosi va hajmlari pasayganligi hamda boshqa qator omillar mamlakat iqtisodiyotiga salbiy ta’sir o‘tkazmoqda.
Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozining salbiy oqibatlarini bartaraf etish maqsadida O‘zbekistonda Inqirozga qarshi choralarning 2009 — 2012-yillarga mo‘ljallangan yaxlit kompleks dasturi qabul qilingan bo‘lib, unda makroiqtisodiy mutanosiblikni hamda iqtisodiy o‘sishning barqaror sur’atlarini, iqtisodiyot tarmoqlari barqaror ishlashini ta’min etishga, aholini ish bilan ta’minlashga hamda uni samarali tarzda ijtimoiy muhofaza qilishga, eksport qiluvchi korxonalarni, sanoatning yetakchi tarmoqlari korxonalarini hamda kichik biznesni aniq yo‘naltirilgan tarzda qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan kompleks chora-tadbirlar va inqirozga qarshi boshqa choralar nazarda tutilgan. Inqirozga qarshi choralar dasturini amalga oshirish borasida Dasturda belgilangan choralar so‘zsiz bajarilishini ta’minlashi talab etiladigan mahalliy hokimiyat organlari oldida katta va mas’uliyatli vazifalar turibdi.
Oliy Majlis Senatining maxsus tuzilgan komissiyasi tomonidan o‘tkazilgan o‘rganish shuni ko‘rsatdiki, Inqirozga qarshi choralarning 2009 — 2012-yillarga mo‘ljallangan dasturi amalga oshirilishini ta’minlash yuzasidan mamlakatimiz mintaqalarida mahalliy hokimiyat organlari tomonidan anchagina ishlar qilinmoqda. Mintaqalarning aksariyatida viloyat hokimliklari tomonidan kompleks harakatlar dasturlari qabul qilingan va ular xalq deputatlari Kengashlari tomonidan ma’qullangan bo‘lib, moliyaviy-iqtisodiy inqiroz oqibatlarini betaraf etish, mintaqalarni barqaror ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish choralari ayni ana shu dasturlarga muvofiq amalga oshirib kelinmoqda. Inqirozga qarshi choralar dasturlarining amalga oshirilishi hozirning o‘zidayoq sezilarli natijalar bermoqda.
Inqirozga qarshi choralar dasturiga muvofiq mahalliy davlat hokimiyati organlari korxonalarni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik qayta jihozlash, mahsulot tannarxini kamaytirish yo‘li bilan korxonalar raqobatbardoshligini ta’minlash negizida ularni har taraflama qo‘llab-quvvatlash, energiyani tejashning samarali tizimini joriy etish, import o‘rnini bosadigan tovarlarni, materiallar va xomashyoni mahalliylashtirish, shuningdek ichki talab-ehtiyojni rag‘batlantirish uchun omillar yaratish masalalariga alohida e’tibor bermoqdalar.

1.