Toshkent moliya instituti ijtimoiy soha iqtisodiyoti fanidan

шакллари

Республикамизда фуқаролик жамияти институтлари фаолиятининг янада жадал ривожланишида Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ва Сенати Кенгашларининг “Нодавлат нотижорат ташкилотларини, фуқаролик жамиятининг бошқа институтларини қўллаб-қувватлашни кучайтириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қўшма қарори муҳим аҳамият касб этди. Олий Мажлис ҳузурида Жамоат фонди ва Парламент комиссияси ташкил этилган. Бу икки тузилманинг фаолияти ҳам самарали кечмоқда. Кейинги уч йилнинг ўзида фуқаролик институтлари тақдим этган ижтимоий лойиҳаларни амалга ошириш мақсадида Жамоат фонди томонидан 11 млрд. сўмдан ортиқ маблағ ажратилди.
Фуқаролик жамиятини шакллантиришнинг устувор йўналишларидан бири – бу нодавлат ва жамоат ташкилотларини ривожлантиришдир. Бугунги кунда мамлакатимизда жамият ҳаётининг турли соҳаларида фаолият юритаётган нодавлат нотижорат ташкилот (ННТ)ларининг сони 5100 дан ортиқдир. Агар бу кўрсаткични 2000 йилдаги ҳолат билан қиёсласак, уларнинг сони икки ярим бараварга кўпайганлигини кўрамиз. Нодавлат нотижорат ташкилотлари фуқаролик жамияти институтлари тизимида марказий ўрин тутади. Шунинг учун улар фаолиятини ривожлантириш, уларнинг мустақиллигини тўла таъминлаш, уларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилиш, фаолиятини ташкилий-ҳуқуқий, моддий-техникавий жиҳатдан қўллаб-
қувватлашга қаратилган “Нодавлат нотижорат ташкилотлари фаолиятининг кафолотлари тўғрисида”ги Қонуннинг қабул қилиниши
муҳим аҳамият касб этди. Бу қонунни қабул қилишдан мақсад қуйидагиларда ифодаланади: ННТларини янада ривожлантириш; уларнинг мустақил иш юритишини таъминлаш; уларнинг чинакам мустақиллигини таъминлаш; уларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш; улар фаолиятини ташкилий-ҳуқуқий жиҳатдан қўллаб-қувватлашни кучайтириш; улар фаолиятини моддий-техник жиҳатдан қўллаб-қувватлашни кучайтириш.
Нодавлат нотижорат ташкилотларини “учинчи сектор” деб ҳам атайдилар. Шу ўринда айтиш керакки, “биринчи сектор” дейилганда давлат ва “иккинчи сектор” дейилганда тижорат сектори (ёки шахсий сектор деб ҳам аташади) назарда тутилади. Республикамизда нодавлат нотижорат ташкилотларига оид миллий ассоциация уюшмаси мавжуд.
Жамоат ташкилотларда амалга оширилаётган демократик ислоҳотларнинг самараси ва давомийлигини таъминлаш борасидаги фаолиятни қуйидаги йўналишлар бўйича таҳлил этиш мумкин: