Toshkent moliya instituti "ijtimoiy fanlar" kafedrasi



Download 4,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet81/643
Sana01.01.2022
Hajmi4,93 Mb.
#302989
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   643
Bog'liq
Mantiq

 

 

 

46 



 

amalda namoyon bo‘lish imkoniyatiga ega bo‘lsa, agar upotensial, ya’ni axborot manbalarida mavjud yoki 

uning  paydo  bo‘lishi  ob’ektivrivojlanish  mantig‘i  bilan  belgilangan  bo‘lsa.  Amalda  yo‘q  bo‘lgan  narsa 

haqidaideal  obraz  sifatida  fikrlash  mumkin.  Boshqacha  aytganda,  unga  ideal  obraz  tarzidagi  ideal  borliq 

shakl-shamoyilini berish mumkin. O‘tmishga tatbiqan biz borliq haqida faqat shu ma’noda so‘z yuritishimiz 

mumkin.Ayni shu ma’noda biz g‘oyalar, narsalar, voqealar, tarixiy shaxslar yoki o‘zimizga yaqin odamlar 

to‘g‘risida  so‘z  yuritamiz,  bunda  ular  yo‘qlikka  aylanmagani,  balki  yangicha  mavjudlik,  xotira  tarzidagi 

o‘zgacha borliq kasb etganini nazarda tutamiz. 

Shunday  qilib,  borliq  falsafiy  kategoriya  sifatida  dunyoni  butun  rang-barangligi  va  turli-tuman  namoyon 

bo‘lish  shakllari  bilan  yaxlit  aks  ettirish  imkonini  beradi.  Bunda  narsalar,  predmetlar,  hodisalar  o‘z 

xususiyatlari, xossalari bilan jamuljam holda aks etadi. Dunyoni va uning tarkibiy qismi bo‘lmish insonni 

bilish yo‘lidagi bu muhim qadam bilan dunyoning tabiati va mohiyati, uning rang-barangligi, turli darajalari, 

ko‘rsatkichlari,  ramz-alomatlari,  shakllari  va  hokazolar  haqidagi  mulohazalarning  asosiy  koordinatalar 

tizimi  belgilanadi.  Buning  uchun  mohiyat,  hodisa,  substansiya,  materiya,  ong,  makon,  vaqt,  qonun  kabi 

yangi falsafiy kategoriyalar muomalaga kiritiladi. Inson o‘zi va umuman dunyo haqida o‘ylar ekan, odatda, 

muayyan  narsalar  va  ayrim  tabiiy  hodisalar  bilan  ish  ko‘radi.  Ayni  vaqtda,  u  o‘zini  qurshagan  dunyoni 

sinchiklab o‘rganish va uning butun rang-barangligini tushunib etish uchun muayyan tayanch nuqtasi bo‘lib 

xizmat  qiladigan  qandaydir  asosning  shak-shubhasizmavjudligini  qayd  etadi.  Falsafa  tarixidan  biz  bunday 

asos  sifatida,  masalan,  Suqrotdan  oldingi  qadimgi  yunon  faylasuflarida  tabiat  elementlari,  o‘rta  asrlar 

falsafasida  Xudo,  Dekartda:  «Men  fikrlayapman,  demak  mavjudman»,  degan  ongli  inson  amal  qilganini 

ko‘ramiz. Ammo inson bilishning bu birinchi bosqichida to‘xtab qolmagan va o‘zini qurshagan borliqning 

ko‘p  sonli  turli-tuman  holatlari  orasida  qolgan  barcha  narsalardan  sezilarli  darajada  farq  qiladigan 

narsalarni, borliqning ayni shu shakli voqelikning boshqa shakllari va holatlaridan nima bilan farq qilishini 

aniqlashga harakat qilgan. 




Download 4,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   643




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish