Toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

10-masala 

 

Ekspress  jurnali dekabr oyida Nemislarning yirik “Henkel” zavodi 

mahalliy “Pemos” kir yuvish kukuni zavodini arzon narxda  sotib 

olganligini e’lon qildi. “Pemos”ning ilgarigi egasi Alfabank korxona-

ning aksiyalarini 1015 mln.dollarga sotdi (haqiqiy summa oshkor 

qilinmadi). “Pemos”zavodi eng yirik kir yuvish kukunini ishlab 

chiqaradigan zavod bo‘lib, uninig Rossiya bozoridagi hissasi 16 % ni 

tashkil etadi. Rossiya ishlab chiqaruvchilari o‘rtasida eng yirik korxona. 

Procter end Gamble va Henkelning hissasi hisobida 1966–yili banrotga 

tushayotgan zavodni Alfabank sotib oldi. Ammo nochor holatdan 

chiqara olmasdan kimga sotishni o‘ylashga tushdi. 1998 – yil avgust 

oyidagi defolt bilan bog‘liq krizisdan so‘ng ushbu zavod Rossiya 

lideriga aylandi. “Ekspert” jurnali korrespondentining savollariga, ya’ni 

«Pemos» tovar markasining qiymati bitim qiymati ichiga kirish haqidagi  

savoliga ilg‘or menejerning javobi yo‘q kirmagan. Bizning fikrimizcha, 

“Pemos”ning to‘laqonli brendi yo‘q. Uni shakllantirish va siljitish 

---

369 

 

bo‘yicha hech kim maxsus turda shug‘ullanmadi. Brendni shakllantirish 

(kapital ham yuqori) sarmoya talab va riskli jarayon. Reklamaga juda 

katta xarajat qila turib, u real turda savdoni qanchaga ko‘targanini hech 

kim bilmaydi. Quyidagi savollarga javob berib vaziyatni baholang. 

A) Rossiya kir yuvish kukuni bozorida “Pemos” zavodi qanday 

raqobat pozitsiyasini egallaydi? 

B) Nega 1998 yildagi krizis “Pemos” kir yuvish vositasini Rossiya 

bozorida mashhurlikka olib keldi? 

V) “Pemos” tovar markasini brend hisoblasa bo‘ladimi?