Toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

Marketing bo‘yicha qiziqarli faktlar 

 

 

 

1.

 

Ko‘pincha  kompaniyalar,  masalan  Hall  Mark  kompaniyasi  

tovarlari  sotilishini  tezlashtirish  maqsadida  ma’lum  bir  kelishilgan 

(belgilangan)  davrda    ma’lum  bir  tovarlariga  yuqori  narx  belgilaydi  va 

xaridorlar  ushbu  tovarlarni  qimmat  tovar,  deb  hisoblaydi.  Kompaniya 

biroz vaqt o‘tgandan so‘ng chegirma narx qo‘yadi. Shopogoliklar(tovar 

sotib  olishga  ishtiyoqmand  odamlar)  esa  ana  shunday  chegirmalarni 

qidirib yuradi va tovarlarni arzon sotib olyapmiz, deb hisoblaydi. Sotish 

qiyin bo‘lgan tovarlar shu yo‘l orqali sotiladi. Masalan, tovar qiymati  50 

$ ni tashkil etsa, maksimal darajada 75 $ deb narx  belgilab qo‘yadi va 

xaridor ushbu qimmat tovarni narxi arzonlashtirilgan, deb hisoblaydi va 

50 % chegirmadan so‘ng ulgurji sotadi.   

2.

 

Kompaniya  tovar  sotilishini  tezlashtirish  uchun  ma’lum  bir 

vaqt  ichida  sun’iy  defitsit  bunyod  etib  sotiladigan  mahsulot  hajmini 

kamaytirilgan miqdorda belgilaydi va narx bir necha baravar ko‘tariladi. 

Ma’lum belgilangan davr kelgandan so‘ng  tovar hajmi ko‘paytiriladi va 

oldingi narx bilan sotiladi. Bu esa o‘z-o‘zidan tovar xaridining oshishiga 

---

 

404 

 

 

 

olib keladi (masalan, 1 oy belgilanib, shu davr ichida 45000 dona tovar 3$ 

sotilishi rejalashtirilgan bo‘lsa, ma’lum davrda belgilangan vaqtdan so‘ng 

80000  dona  tovarni  bozorga  oldingi  arzon  narxda  1,5  $  lik  narxda 

chiqaradi, tovar sotilish hajmi ko‘payadi.   

3.

 

Marketologlar  tomonidan  supermarketlarda  tajriba  sinovi 

o‘tkazilganda    aravacha  (kard)larni  1,5  baravarga  kattalashtirilganligi 

sababli xarid savati 19,1% ga ko‘tarilgan.  

4.

 

Kompaniyalar  o‘zi  ishlab  chiqargan  mahsulotlarni  o‘zaro 

nisbatda 3 ta tur bilan pozitsiyalaydi.