Toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

Iste’molchilarni rag‘batlantirish uslubini tanlash 

 

 

 

---

 

360 

 

 

 

Iste’molchilarni  rag‘batlantirishning  asosiy  usullari  12.1-jadvalda 

keltirilgan.  Biz  ishlab  chiqaruvchilar  va  chakana  savdo  sotuvchilari 

tomonidan rag‘batlantirishni farqlaymiz. Birinchisiga misol qilib sanoatda 

tarqalgan  mavjud  avtomobillarning  qiymati,  sinov  sayohati  va  xarid 

qiluvchilarga  kreditlashning  foydali  shartlari  kabi  rag‘batlantirishni 

ko‘rsatish  mumkin.  Ikkinchisiga  narxlar,  kuponlarning  (sotuvchilar 

nomidan) 

pasayishi, 

tanlovlar, 

bonuslar 

kiradi. 

Shuningdek, 

rag‘batlantirish usullari ularning ustuvor savdo markasiga ta’siri bo‘yicha 

ham bo‘lish mumkin. Bir guruhga tovarlarning bepul namunalari, doimiy 

xarid uchun taqdirlash, ma’lum tovarni sotib olish bilan bog‘liq kuponlar 

(agar  ular  reklama  murojaatlariga  kiritilgan  bo‘lsa)  va  bonuslar  uchun 

foydali takliflar yordamida ustuvorlikni shakllantirishga ko‘maklashuvchi 

vositalar  kiradi.  Boshqa  guruhga  bir  xil  narxda  hajmning  oshishi,  tovar 

bilan bog‘liq bo‘lmagan bonuslar, reklama konkurslari va aksiyalar, sotib 

olingan tovar narxining bir qismini narxini qaytarishga takliflar, chakana 

savdo  bo‘yicha  kompensatsiyalar  kabi  ustuvorlikni  shakllantira 

olmaydigan  rag‘batlantirish  vositalari  kiradi.  Xulosa  qilish  mumkinki, 

savdoni  rag‘batlantirish  reklama  bilan  birgalikda  olib  borilsa,  ancha 

samarali  bo‘ladi.  Tadqiqotlar  natijasidan  ko‘rinadiki,  o‘tkazilgan  faol 

reklama bilan qo‘shib o‘tkazilgan narxni rag‘batlantirish savdo hajmini 19 

% ga, savdo joyida reklama va stendli savdo – 24 % ga oshgan.  

 

  

12.2-jadval