Toshkent moliya instituti d. Tojiboeva iqtisodiyot

«Pan Ameriken» 
bilan
 «Delta» 
o’rtasidagi 
raqobat kurashi «Delta» kompaniyasi g’alabasi bilan yakunlandi. Sababi, bu kompaniya o’z 
xizmatidan 30 marta foydalanganlarga er sharining xohlagan joyiga bepul uchishni tashkil etdi. 
 Yoki «Koka-Kola» korporatsiyasi o’z mahsulotlariga ko’proq potentsial xaridorlarni jalb 
etish uchun turli qimmatbaho yutuqlar joriy qiladi. 
 Narxdan foydalanmay, raqobatlashuv usullarining o’zgarishi jarayonini kuzatib, uni 
quyidagi bosqichlarga bo’lish mumkin: 
 1. 1860 — 1930 yillar 
«Tovar sifatini mo’ljalga olish davri».
 Bu davrda iste’molchilar 
ehtiyojini hisobga olmay, sohibkor o’z nuqtai nazaridan tovar sifatini yaxshilashga harakat 
qilgan. Bu davrda talab taklifga nisbatan yuqori, raqobat nisbatan kuchsiz bo’lgan. 
 2. 1930 — 1950 yillar 
«Sotishni mo’ljalga olish davri».
 Bunda xaridorga reklama va 
boshqa uslublar yordamida ta’sir qilib, yuqori darajada tovarlarni sotishga erishishni ta’minlash 
ko’zda tutilgan. Raqobat kurashi kuchaygan. Sotishning yangi uslublari: nasiyaga sotish, pochta 
orqali sotish va boshqalar yordamida potentsial xaridorlarni qondirilmagan ehtiyojlarini 
qondirishga erishilgan. 
 3. 1950 — 1960 yillar