Toshkent moliya instituti d. Tojiboeva iqtisodiyot

 
Testlar 
 
1.Ishlab chiqarish texnologiyasini takomillashuvi…. 
a) muvozanat bahosini o’sishiga; 
b) taklif egri chizig’ini chapga siljishiga; 
v) taklif egri chizig’ini o’ngga siljishiga; 
g) taklif egri chizig’ini chapga siljishiga; 
d) talabegri chizig’ini chapga siljishiga olib keladi  
2. Agar ishlab chiqaruvchilar ishlab chiqargan mahsulotlariga ko’zlagan muddatga 
nisbatan avvalroq yuqori narx belgilashga majbur bo’lishdi, u holda …..  
a) talab qisqaradi; 
b) talab ortadi; 
v) taklif kamayadi; 
g) taklif ortadi;  
d) talab o’zgarmaydi. 
3. Aytaylik qurg’oqchilik sababli bug’doy taklifi kamaydi. Agarda bugdoy non tayyorlash 
uchun asosiy xom ashyo bo’lsa iste’molchilar nonning o’rniga kartoshka iste’molini 
ko’paytirishlari mumkinligi kutilsa, u holda bug’doy narxi  
a) ortadi, non taklifi ortadi, kartoshkaga talab ortadi; 
b) ortadi, non taklifi pasayadi, kartoshkaga talab esa o’sadi; 
v) ortadi, non taklifi pasayadi, kartoshkaga talab kamayadi; 
g) tushadi, non taklifi ortadi, kartoshkaga talab o’sadi;  
d) tushadi, non taklifi pasayadi, kartoshkaga talab o’sadi. 
4. Quyidagi tushunchalardan qaysi biri odamlarni biron narsa olish va haq to’lash 
qobiliyatlarini ifodalaydi. 
a) ehtiyoj; 
b) o’zini ko’rsatish; 
v) zaruriyat: 
g) hohish;  
d) talab 
 
5. Odamlarni mahsulotlarni qo’shimcha ravishda arzon sotib olishga tayyorligi nisbatan 
… 
a) o’rinbosish effektida;  
b) me’yoriy naflikni pasayishida; 

---

 
 
v) daromad effektida; 
g) taklif qonunida;  
d) T. Veblen effektida  
to’laroq ifodalanadi. 
6. Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda bo’ladi, agar ….  
a) talab taklifga teng bo’lsa; 
b) narx xarajatlar plyus foydaga teng bo’lsa; 
v) texnologiya darajasi sekinlik bilan o’zgarsa; 
g) talab hajmi taklif hajmiga teng bo’lsa;  
d) tovarlar sifati talabga javob bersa. 
7.Agar tovarga taklif va talab ortsa u holda…. 
a) tovarni umumiy miqdori ortadi; 
b) narx ko’tariladi;  
v) narx barqaror bo’ladi; 
g) jamiyatni faravonligi oshadi  
d) tovarlarni umumiy miqdori kamayadi. 
8. Agar tovar narxi talab egri chizig’i bilan taklif egri chizig’i kesishgan nuqtadan past 
bo’lsa, u holda: 
a) ortiqcha miqdorda tovarlar hosil bo’ladi; 
b)tovar taqchilligi yuz beradi; 
v) xom ashyo ortiqchaligi; 
g) xom ashyo etishmovchiligi kelib chiqadi; 
d) resurslar narxi ko’tariladi. 
9. Talab va taklifning narxni tartibga solishdagi rolini tushuntirish uchun: 
a) tovar bozorini;  
b) resurslar bozorini;  
v) valyuta bozorini; 
g) har qanday bozorni;  
d) xizmatlar bozorini 
misol qilib ko’rsatish mumkin 
10. Agar ikki tovar bir-birini o’rnini bossa, u holda birining narxining o’sishi: 
a) ikkinchi tovarga talabni pasayishiga; 
b) ikkinchi tovarga talabni o’zgarmasligiga ; 
v) ikkinchi tovarga talab hajmining ortishiga; 
g) ikkinchi tovarga talab hajmini pasayishiga;  
d) ikkinchi tovarga talabni ortishiga olib keladi. 
11. Tovarning narxi 1,5ming so’mdan 2ming so’mga ko’tarildi, talab hajmi esa 1000dan 
900donaga tushdi, deylik. U holda narxga nisbatan talab elastikligi … teng 
a) 3,00; 
b) 2,71; 
v) 0,37; 
g) 0,33; 
d) 1,5; 
 
12. Qaysi holatda bahoga nisbatan talab elastikligi yuqori bo’ladi? 
a) birinchi darajali zarur tovarlarga nisbatan zeb-ziynat buyumlariga; 
b)iste’molchilar mazkur tovardan eng samarali foydalanishsa; 
v)tovar ishlab chiqarish uchun muqobil xarajatlar ko’p bo’lsa; 
g)iste’molchiga tovar shuncha kam zarur bo’lsa;  
d) zeb-ziynat buyumlariga nisbatan eng zarur tovarlarga. 
13. Tovar taklifining qisqarishi nimaga olib keladi? 
a) o’zaro o’rin bosuvchi tovarlarga talabni ortishiga; 

---

 
 
b) agar bahoga ko’ra tovarga talab elastik bo’lsa, umumiy tushumni ortishiga; 
v) agar daromadga ko’ra tovar talab noelastik bo’lsa, umumiy tushumni ortishiga; 
g) bu tovarga talabni ortishiga;  
d) o’zaro bir-birini to’ldiruvchi talabni ortishiga olib keladi. 
14. Agar tovarning bahosi 1%ga tushishi unga bo’lgan talabni 2%ga ortishiga olib kelsa, 
u holda talab:  
a) noelastik; 
b)elastik; 
v) yagona elastik; 
g) mutlaq noelastik;  
d) mutlaq elastik bo’ladi. 
15. Agar narx 5%ga pasaysa, umumiy taklif hajmini 8%ga qisqarishiga olib keladi, u 
holda taklif:  
a) noelastik; 
b) yagona elastik; 
v) elastik; 
g) mutlaq elastik;  
d) mutlaq noelastik. 
16. Har qanday tovar miqdori bir xil baho bo’yicha sotilsa, u holda bunday tovarga talab: 
a) mutlaq noelastik; 
b) mutlaq elastik; 
v) elastik; 
g) noelastik;  
d) yagona elastik. 
17. Taklif qonuni, narxlarning o’sishi, boshqa sharoit (omillar) o’zgarmagani holda….. 
a) taklifning o’sishida; 
b) taklifni kamayishida; 
v) taklif hajmini o’sishida; 
g) taklif hajmini kamayishida;  
d) taklifni o’zgarmasligida namoyon bo’ladi. 
18. Talab qonuni … 
a) taklifni talabga nisbatan ko’pligi narxning pasayishini; 
b) agar iste’molchilarning daromadi ortsa, tovarlarni ko’proq sotib olishini; 
v) talab egri chizig’ini odatda musbat tomonga og’ishini; 
g) tovar bahosi tushganda, sotib olish rejalashtirilgan tovarlar hajmi ortishini;  
d) tovar bahosi ko’tarilganda taklifni kamayishini taqozo qiladi. 
  
19. Mahsulotning narxini tushishiga sabab bo’lishi mumkin: 
a) xususiy tadbirkorlikka soliqlarni ortishi; 
b) iste’molchilar daromadini ortishi; 
v) bir-birini o’rnini bosuvchi tovarlar narxini o’sishi; 
g) o’zaro bir-birini to’ldiruvchi tovarlar narxini tushishi;  
d) ishlab chiqarish resurslari narxini tushishi.