Toshkent Moliya Instituti “Buxgalteriya hisobi va audit” fakulteti Xba-60 guruh talabasi Normuhammedova Madinaning mustaqil ishi

4. Byudjet nazoratini tashkil qilishning maqsadi va 
vazifalari. 
Budjet ijrosi jarayonida nazoratning maqsadi – budjet ijrosini amalga 
oshirish va natijalarini shakllantirishni xaqqoniyligini aniqlash va tahliliy 
axborotlarni shakllantirishdan iborat bo’lib quyidagi vazfilarni o’z ichiga 
oladi:
1. Budjet daromadlari va xarajatlarining rejalashtirilishi hamda uning 
ma’lumotlari xaqqoniyligini aniqlash;
2. Budjet ijrosi jarayonida muomalalarni to’liq va to’g’ri xujjatlashtirilishini 
aniqlash;
3. Davlat maqsadli jamg’armalari budjeti daromadlari va xarajtlarini 
rejalashtirish hamda uni ma’lumotlarini xaqqoniyligini aniqlash;
4. Budjet ijrosi jarayonida buxgalteriya hisob hisobvaraqlarini yuritilish 
holati va haraktini to’g’riligini aniqlash;
5. Budjet tashkilotlarida daromadlar va xarajatlar smetalari ijrosini amalga 
oshirilishi va natijalarni shakllantirilishi to’g’riligini tekshirish;
6. Mulkiy qiymatliklar va majburiyatlarning holati hamda moliyaviy 
natijalar to’g’risidagi to’liq hamda aniq ma’lumotlarni shakllantirilishini 
tekshirish;
7. Budjet ijrosiga oid buxgalteriya hisobi ma’lumotlarini to’g’ri 
umumlashtirilishi va hisobtlarni xaqqoniyligini tekshirish;
8. Tekshiruv natijalarini umumlashtirish.
O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va xududiy moliya organlari 
yuqoridagi vaziflarni amalga oshirish chog’ida davlat budjetining ijrosini 
nazorat qiladi va quyidagilarga e’tibor qaratadi:
1. Budjetlar ijrosi yakunlarini ko’rib chiqadi;
2. Budjetlarga mablag’lar tushumi to’g’risida soliq va bojxona organlaridan, 
davlat maqsadli jamg’armalari organlaridan axborotlar oladi;

---

3. Budjet tashkilotlaridan budjet va budjetdan tashqari mablag’larning 
tushumi va sarflanishi to’g’risida ma’lumotlar talab qilib oladi;
4. Qonun xujjatlariga muvofiq banklardan budjet mablag’lari harakati 
to’g’risida ma’lumotlar oladi;
5. Budjet mablag’larini oluvchilarning moliyaviy xo’jalik faoliyatini 
auditdan o’tkazadi.
Keltirilgan vazifalarni bajarilishi umumiy maqsad, ya’ni budjet ijrosi 
jarayoni ustidan nazoratni ta’minlab beradi. Tekshirish tasdiqlangan 
dasturga muvofiq amalga oshiriladi. Tekshirishlarni o’tkazishda 
quyidagilarga e’tibor qaratish zarur:
- smeta-moliya hujjatlarini, bunda budjet mablag’laridan qonunchilikka va 
budjet mablag’larining tejamli yo’naltirilishiga qat’iy rioya etilishiga 
erishgan holda, chuqur tahlil qilishni va har tomonlama o’rganishni amalga 
oshirish;
- O’zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog’iston Respublikasi vazirliklari, 
idoralari, hokimiyatlarning tegishli boshqarmalari va bo’limlarida xarajatlar 
smetasini ko’rib chiqish, tasdiqlash va o’z vaqtida tashkilotlarga etkazish 
bo’yicha ishlarni to’g’ri tashkillashtirishga erishish;
- daromadlarning to’liq hisobi, pul mablag’larining o’tuvchi qoldiqlari, bu 
mablag’lardan tejamli va samarali foydalanishni inobatga olgan holda, 
budjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha daromadlar va xarajatlar 
smetasining tuzilishining qonuniyligi va rejalashtirishning asoslanganligini 
e’tiborga olish; 
- smetani rejalashtirishda aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etishda tezkor 
holda chora-tadbirlarni qo’llash, smeta xarajatlari bo’yicha aniqlangan 
ortiqcha ajratilgan mablag’lar summasini bu haqda tashkilot rahbariga xabar 
bergan holda o’z vaqtida budjetdan moliyalashtirish miqdorini qisqartirish. 
O’zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog’iston Respublikasi vazirliklari 
va idoralari, hokimiyatning boshqarmalari va bo’limlarida smetani 
rejalashtirish holatini tekshirish natijalari bo’yicha zarur hollarda 
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga, Qoraqalpog’iston 
Respublikasi Vazirlar Kengashiga, tegishli hokimiyatlarga axborot berilishi, 
qoida buzilishlarni yo’qotish bo’yicha takliflar berilishi va aniqlangan 

---

ortiqcha ajratilgan mablag’lar summasini xarajatlar smetasi bo’yicha 
tayinlash kamaytirilishi mumkin. 
Tashkilotlarning smeta xarajatlarining to’g’ri tuzilishi, tasdiqlanishi va 
o’z vaqtida etkazilishi bo’yicha tekshirish natijalari O’zbekiston 
Respublikasi Moliya vazirligi va hududiy moliya organlarida muntazam 
umumlashtiradi va ko’rib chiqiladi hamda ushbu ishlarni yanada 
takomillashtirish bo’yicha chora-tadbirlar qabul qilinadi. 

---