Toshkent moliya instituti "bank hisobi va audit" kafedrasi

MV_T=PT,
P- tranzaksiyaning o’rtacha bahosi; T- yiliga transaksiyalar miqdori V_T=PT/M-transaksiyada pulning aylanish tezligi
Transaksiyaning nominal qiymatini aniqlash qiyin bo’lgani uchun, miqdoriylik nazariyada yalpi ishlab chiqarish- Ydan foydalanilgan. T=vY deb faraz qilib qaerda v = doimiy proporsiyalik koeffitsenti, Fisher tenglamasidan quyidaiga ega bo’lamiz:
MV_T=vPY yoki V=tˆ/v
Pulga bo’lgan talab Fisherning miqdoriylik nazariyasini yana bir talqini, uni pulga bo’lgan talab tarafdan, ya’ni odamlar o’zlarida saqlamoqchi bo’lgan pullari nuqtai nazaridan qarashdir.
Aholi qo’lidagi pullar miqdorini o’rgangan holda berilgan umumiy daromad darajasiga ko’ra, pulning miqdoriy nazariyasini pulga bo’lgan talab sifatida qarash mumkin. Bunga biz tenglamani ikki tomonini V ga bo’lib ko’ramiz
M = xPY,
Qayerdaki nominal YaMM PxY PY kabi yozilgan. Pul bozori muvozanatda bo’lganda, aholi qo’lidagi pul M pulga bo’lgan talabga teng bo’ladi. K=1/Y deb bu erda k = const chunki V = const tenglamani quyidagicha yozamiz :
M^d=kxPY
Tenglama shuni qayd qiladiki, bitimlar hajmi berilgan YaMM bo’yicha qilinadiganlar PY pulga talab M^d ko’rsatkichini aniqlaydi. Bundan Fisherning pul miqdorining asosiy xulosasi kelib chiqadi: pulga talab asosan daromadga bog’liq va foizli stavka pulga bo’lgan talabga ta’sir ko’rsatmaydi.
Almashuv tenglamasidan pulning Miqdoriylik nazariyasi sari Fisherning qisqa muddat ichida aylanishning doimiyligi to’g’risidagi taxmini, ya’ni V=Ṽ, ayirboshlash tenglamasidan pulning miqdoriy nazariyasiga kelishga imkon beradi, qaysinga ko’ra nominal daromad asosan pulning massasining tebranishi bilan aniqlanadi.
PxY= MxṼ (4)
Tenglamada M ikki marta ko’payadi MxV,shunga ko’ra PxY ham ikkilanadi. Taxmin qilamiz V*5, YaMM ning nominal daromadi 10 trln tashkil etadii, pul massasi 2 trln dollarni,agar pul massasi ikki marta oshsa 2 trlnni tashkil etib , miqdoriy nazariyaga ko’ra nominal daromad ham 2 marta oshadi(5x 4 trln dollar =20 trln dollar)