Toshkent moliya instituti a. A. Omonov, T. M. Qoraliev pul va banklar

 

---

175 
Xalqaro
 
kredit
– 
bu mamlakatlar, banklar, yuridik shaxslar 
tomonidan boshqa mamlakatlarga, banklarga, kompaniya va tashki-
lotlarga beriladigan kreditdir. Bu – xalqaro iqtisodiy aloqalar doirasida 
pul kapitalining valyuta va tovar moddiy qimmatliklari ko‘rinishida 
qaytarishlik, muddatlilik va to‘lovlilik asosida beriladigan harakatidir. 
Xalqaro kreditning subyektlari sifatida ikkita mamlakat, turli 
davlatlarning yuridik yoki jismoniy shaxslari maydonga chiqadi.
Xalqaro kreditning subyektlari mulkiy shakliga qarab davlat, 
aralash mulk va shaxsiy mulklarga guruhlanadi. Xalqaro kreditlar 
kreditor mamlakatning milliy valyutasida yoki uchinchi mamlakatning 
valyutasi (AQSh dollari, evro)da berilishi mumkin.
Xalqaro kredit, obyekti jihatidan pul ko‘rinishida yoki natura 
shaklida berilishi mumkin. Bozor iqtisodiyotining rivojlanishi 
natijasida kreditor mamlakatlarning ko‘pchiligi asosan xalqaro kreditni 
natural ko‘rinishida berishdan manfaatdor bo‘lib, bu orqali ular o‘z 
mamlakatlarining 
ishlab 
chiqaruvchilarini 
iqtisodiy 
jihatdan 
rivojlanishiga imkoniyat yaratadi.
 
Bobga oid savollar 
1.
Kreditning iqtisodiy kategoriya ekanligi nimada ko‘rinadi? 
2.
Kredit so‘zining iqtisodiy mohiyati. 
3.
Kredit munosabatlarida asosiy omil nimada namoyon bo‘ladi? 
4.
Kredit munosabatlarida o‘zaro ishonchdan tashqari yana 
qanday omilga amal qiladi? 
5.
Kreditning zarurligini belgilovchi asosiy omillar. 
6.
Kreditning iqtisodiy mohiyatiga iqtisodchi olimlarning 
yondashuvlari. 
7.
Kreditning iqtisodiy mohiyati.
8.
Kreditning funksiyalari va ularga nisbatan iqtisodchi 
olimlarning fikrlari qanday? 
9.
Kreditning tamoyillari. 
10.
Kreditning iqtisodiyotda tutgan o‘rni.
11.
Iqtisodiy adabiyotlarda kreditning shakllari va turlari 
xususidagi fikrlar nima uchun bir – biriga o‘xshamaydi? 
12.
Kredit qanday mezonlarga asosan tasniflanadi? 
13.
Kreditning qanday shakllari mavjud, ular bir – biridan qanday 
farq qiladi? 

---

176 
14.
Kreditning qanday turlari mavjud, bu haqda iqtisodchi 
olimlarning fikrlari bir – biriga mos keladimi? 
15.
Bank kreditining asosiy xususiyatlari va kredit turlari 
o‘rtasida tutgan o‘rni? 
16.
Tijorat krediti, uning bank kreditidan farqli jihatlari va 
afzalliklari? 
17.
Iste’mol krediti va uning asosiy maqsadi? 
18.
Ipoteka krediti va uning o‘ziga xos jihatlari?
19.
Veksellar va ularning qo‘llanilish tartibi? 
20.
Davlat kreditining mohiyati va o‘ziga xos xususiyatlari? 
21.
Xalqaro kredit va uning qo‘llanilish doirasi? 
22.
Bank kreditlarining iqtisodiyot rivojida tutgan o‘rni?