Toshkent moliya instituti a. A. Omonov, T. M. Qoraliev pul va banklar

Birinchi funksiyasi
,
vaqtinchalik bo‘sh pul mablag‘larni jalb qilish, 
jamg‘arish va ushbu mablag‘larni kapitalga aylantirish
funksiyasi. 
Banklarning juda qadimiy funksiyalaridan hisoblanadi. Banklar 
jamiyatdagi vaqtinchalik bo‘sh pul mablag‘larini tegishli shartlar asosida 
o‘zlariga jalb qiladi va ushbu mablag‘larni samarali yo‘nalishlarga 
joylashtiradi. Albatta, banklardan tashqari turli investitsion fondlar, moliya 
– sanaot korxonalari ham pul mablag‘larini jalb qilish va jamg‘arish bilan 
shug‘ullanadi, biroq ularning pul mablag‘larini jalb qilish va jamg‘arishi 
bilan banklarnikidan jiddiy farqlar mavjud. Banklarning itiyorida bo‘lgan 
mablag‘larning deyarli 90 foizi chetdan jalb qilingan pul mablag‘lari 
hisoblanadi. Bu banklarning asosiy faoliyati boshqa shaxslarning 
mablag‘lari hisobiga amalga oshirilishi anglatish bilan birga, yuqori 
darajada riskka bog‘liqligini keltirib chiqaradi.
Ikkinchi funksiyasi
, 
korxona va tashkilotlar, davlat, kichik biznes 
va xususiy tadbirkorlik subyektlarini kreditlash
. Bozor iqtisodiyoti 
sharoitida ishlab chiqarish va mehnat taqsimotining chuqurlashuvi 
mulkiy shaklidan qa’tiy nazar barcha xo‘jalik yurituvchi subyektlarni 
aylanma mablag‘larga bo‘lgan ehtiyojini oshiradi. Xususan, korxona va 
tashkilotlar ishlab chiqarish jarayonini modernizatsiyalash va 
kengaytirish, mehnat taqsimotini takomillashtirish, qo‘shimcha aksiya-
larni sotib olish va boshqa maqsadlarni amalga oshirishda qo‘shimcha 
moliyaviy mablag‘larga kuchli ehtiyoj sezadi. Xo‘jalik yurituvchi 
subyektlarning bu ehtiyojining asosiy qismi banklarning kredit berish 
funksiyasi orqali qondiriladi. Albatta, banklar ushbu funksiyani amalga 
oshirishda 
kreditning 
tegishli 
tamoyillariga 
(muddatlilik, 
ta’minlanganlik, to‘lovlilik, qaytarishlik va maqsadlilik) amal qilgan 
holda xo‘jalik yurituvchi subyektlarga tijorat asosida taqdim etadi.