240
°S xaroratlarda ishlaydigan yuqori bosimlarda ajratuvchi 7-qurilmaga, bundan
so’ng 0,2 MPa bosimga ega bo’lgan past bosimli ajratgich 10 qurilmaga uzatiladi.
Bu ajratigich qurilamalarda yuqorimolekulali sopolimer reaktsiyaga kirishmay
qolgan monomerlar etilen va vinilatsetatlardan ajratiladi. Etilen va vinilatsetat
aralashmasi 8-sovitgich va 9-separator bilan jihozlangan yuqori hamda past
bosimli retsikl sistemasiga qaytariladi, bunda quyimolekulali sopolimer va moy
aralashmasidan tozalanadi.
Olingan mahsulotning tarkibi quyidagi 1-jadvalda berilgan.
1-jadval
Etilen: vinilatsetat sopollimerlanish jarayoni reaktsion aralashmasi tarkibi
Fraktsiya raqami
Namunadagi fraktsiya
ulushi, % mass.
Vinilatsetat miqdori,
% mass
1
30
16.2
2
28
16.1
3
20
15.8
4
15
15.4
5
7
15.0
Sopolimer o’zining sifat ko’rsatgichlari bo’yicha SEVILEN
(etilenni
vinilatsetat bilan sopolimeri) uchun 11407-027 (TSh 301-05-56-90) normmativ
texnik xujjatlar bilan mos bo’lishi shart va bunga qo’ra muhim ko’rsatgichlaridan
biri hisoblanuvich cho’zilishga mustaxkamligi 104 kg/sm
2
(103 MPa) ga teng.
Sopolimerlanish amalga oshiriluvchi yana bir texnologik tizim
Germaniyaning qator firmalari tomonidan tadqiq qilingan va uch zonali quvirli
reaktorlarda olib boriladi (2-rasm).
Uch zonali quvirli reaktorlarda etilenvinilatsetatishlab chiqarish
texnologiyasi ham bir zonali texnologiya bilan mos keladi, faqatgina reaktorning
ishlash printsiplari bilan farqlanadi. Dastlabki xom ashyo va sikldagi past bosimli
aralashma 2-oraliq kompressorida 21 MPa bosimgacha sqiladi. Oraliq
kompressordan chiquvchi arlashma oqimgiga vinilatsetat kiritiladi, so’ngra bu
18
aralashmaga sikldagi yuqori bosimli aralashma qo’shiladi hamda 3-yuqori bosimli
kompressorga yo’naltiriladi. 180 MPa bosimgacha sqilgan ishchi aralashmani uch
oqimga bo’linadi, bu oqimlarning har biri quvirli reaktorning mos zonalariga
yuboriladi. 5.1-birinchi zona boshlanishiga reaktsion aralashmaga nisbatan 0,01 %
mass miqdorida izododekan saqlovchi 10 %-li uchlamchi-butilperbenzoat
initsiatori yuboriladi. Reaktsion aralashma tarkibi, % mass: etilen 84, vinilatsetat
16. Uzatilaetgan reaktsion aralashma miqdori 35 kg/soat. Birinchi zonadagi
sintezning maksimal xarorati 225
°S, reaktsion aralashma konversiyasi 9.4 %
mass. Reaktorning birinchi zona 4.7 % mass konversiyaga ega bo’lgan nuqtasiga,
qo’shimcha 0.34 kg/soat vinilatsetat beriladi. Reaktsion aralashmaning birinchi va
boshqa zonalarda sovishini, zona ko’ylaklariga issiq suv uzatish bilan
ta’minlanadi. 210
°S da birinchi zonadan chiquvchi reaktsion aralashmani 13,1
kg/soat miqdordagi etilen va vinilatsetat aralashmasidan iborat bo’lgan ikki oqim
bilan aralashtiriladi. Aralashtirish uchun yuborilgan oqim xarorati 110
°S bo’lishi
ta’minlanadi.
3-rasm. Uch zonali quvirli reaktorlarda etilenvinilatsetat ishlab chiqarish printsipial
texnologik sxemasi
Do'stlaringiz bilan baham: