Toshkent kimyo-texnologiya institiuti "tasdiqlayman"

 

Kiritmalar 

So‘zlovchining  o‘zi  bayon  etayotgan  fikriga  munosabatini  bildirgan  bo‘lak  kiritma 

deyiladi. Masalan: Shubhasiz, ko‘prik shu yaqin joyda. Demak, ertalab uchrashamiz. Kiritmalar 

quyidagi ma’nolarni bildiradi: 

 

ishonch va tasdiqni: albatta, shubhasiz, ma’lumki, haqiqatan, darhaqiqat; 

 

gumonni bildiradi: balki, ehtimol, shekilli; 

 

shodlik yoki achinishni: vaxtimga, afsuski, attang, esizgina; 

 

fikrning qarashliligini: menimcha, uning aytishicha, o‘ylashimcha, sizningcha; 

 

fikrning tartibini: birinchidan, ikkinchidan, avvalo, nihoyat, oxiri; 

 

fikrning  oldingi  fikr  bilan  bog‘liqligini:  demak, shunday qilib, aks holda, xullas, 

aksincha; 

 

tasdiq yoki inkorni bildiradi: ha, yo‘q, mayli, to‘g‘ri. 

Kiritmalar tuzilishiga ko‘ra sodda va murakkab bo‘ladi.  

Sodda kiritmalar modal so‘zlar, tartib sonlar, fe’l shakllari bilan ifodalanib, so‘z va so‘z-

gap shaklida bo‘ladi: Tamom bo‘ldi, nazarimda. Qani, ichkariga kirin. Qumning tagi, aytaymi, 

issiq ekan. 

---

257 

 

Murakkab  kiritmalar  esa  so‘z  birikmalari,  kengaygan  birikmalar  va  gaplar  bilan 

ifodalanadi:  Mening bilishimcha, sen hali bundan bexabarsan.    Gapning po‘stkallasini 

aytganda, ertaga jo‘naymiz.