|
28-mavzu. YETUK MUTAXASSIS
Og‘zaki nutq:
Mavzuga oid matnni o‘qib tushunish. Matndagi qo‘shimcha fikrni ajratib
so‘zlab berish. Malakali mutaxassis haqidagi tasavvurlarni gapirib berish.
Yozma nutq:
“Sohamiz ravnaqi” mavzusida matn tuzish. Mutaxassisning kasbiy
kompetensiyalari ro‘yxatini tuzish va ularni misollar bilan izohlab berish.
Grammatika:
Matn tahlili va tahriri. Ikkinchi darajali bo‘laklar.
Tayanch so‘z va iboralar:
yetuk mutaxassis, matn tahlili, matn tahriri, gapning ifoda maqsadiga
ko‘ra turlari, darak gap, so‘roq gap, buyruq gap, istak gap.
Yetuk mutaxassis
Jahon bozorida raqobat tobora kuchayib borayotgan murakkab sharoitda davlatimizni
jadal sur'atlar bilan rivojlantirish mutlaqo yangicha yondashuvlarni ishlab chiqish va amalga
oshirishni talab qiladi.
Bugun sifatli, arzon va xaridorgir mahsulotlar ishlab chiqarish, “O‘zbekistonda ishlab
chiqarilgan” belgisi bilan dunyo bozorlariga chiqish ko‘p jihatdan yetuk mutaxassis kadrlarga
bog‘liq. Bugungi davr, ayniqsa, zamonaviy bilim va malakaga ega muxandis-texnik, moliya-
iqtisod, korporativ boshqaruv menejerlari, axborot texnologiyalari sohasida dasturchilarni
tayyorlashni tubdan kuchaytirish va mazkur sohalarda iste’dodli yoshlarni qo‘llab-quvvatlashni
talab qilmoqda.
Mamlakatimizda ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, ularni eng zamonaviy, ilg‘or
texnika va texnologiyalar bilan jihozlash, ilm-fan, texnika sohalarida yangi ishlanmalarni
yaratish va joriy qilish dolzarb vazifa sanaladi.
Bu vazifani yechish uchun ta’lim tizimi, ayniqsa, barcha sohaga bo‘lajak mutaxassislarni
tayyorlovchi oliy o‘quv yurtlari faoliyatini zamon talablari asosida yanada takomillashtirish,
ta’lim xizmatlari sifatini jahon andozalari darajasiga ko‘tarish muhim ahamiyatga ega.
Prezidentimizning 2016 yil 30 dekabr kuni ilm-fan namoyandalari bilan uchrashuvida
jamiyat oldida turgan dolzarb masalalarni ilm-fansiz yechish qiyinligi, fan, ta’lim va ishlab
chiqarish integratsiyasini yanada takomillashtirish muhimligi qayd etildi. Mavjud ilmiy salohiyat
va mablag‘larni hayotimizning o‘ta dolzarb muammolarini yechishga qaratilgan eng muhim
ustuvor tadqiqotlarga yo‘naltirish, jahonning yetakchi oliy o‘quv yurtlari, ilmiy markazlari va
akademiyalari bilan ilmiy hamkorlikni yanada rivojlantirish, xorijning yetakchi o‘quv va ilmiy
muassasalarida ta’lim va ilmiy daraja olgan yurtdoshlarimiz uchun mamlakatimizda qulay shart-
sharoitlar yaratib berish choralarini ko‘rish zarurligi ta’kidlandi.
Davlatimiz rahbari tashabbusi bilan ishlab chiqilgan 2017-2021 yillarda O‘zbekiston
Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasida
ham yetuk mutaxassislar tayyorlash masalalariga alohida e’tibor berilgan.
Bir so‘z bilan aytganda, bugun mamlakatimizda har bir soha va yo‘nalishda amalga
oshirilayotgan islohotlar izchilligini ta’minlash yuqori bilimli va malakali mutaxassislarga,
yuksak intelektual salohiyat va tajribaga ega bo‘lgan kadrlarga bevosita bog‘liq. yetuk
218
salohiyatga ega mutaxassislar kelajakda erkin bozor talablariga to‘la javob beradigan
iqtisodiyotni boshqarish tizimlarini yanada mukammallashtirish, ishlab chiqarishni izchil va
muntazam modernizatsiya qilib borish, iqtisodiyotning ichki va tashqi raqobatbardoshligini
oshirish, mamlakatimiz eksport salohiyatini yuksaltirish, ichki bozorlarimizni sifatli, arzon va
xaridorgir mahsulotlar bilan to‘ldirish, eng asosiysi, xalqimiz turmush farovonligini yanada
yuksaltirish kabi ezgu niyatlarimizga yetishishda muhim omil bo‘ladi.
Kimyo sanoati
Kimyo sanoati xalq xo‘jaligining muhim sohalaridan biridir. Hozirgi paytda hayotni
kimyosiz va kimyo sanoatisiz tasavvur etib bo‘lmaydi.
Kimyoni ajoyib o‘zgarishlar sanoati deyish mumkin. U tabiatda uchramaydigan
materiallarni sintez qilishga, ularni-turli-tuman mashina va asboblar yaratishda, turar-joylar
qurishda va xalq iste’mol buyumlarini ishlab chiqarishda ishlatishga imkon beradi. Shu sababli
kimyojadal sur’atlar bilan rivojlantirilmoqda.
Kimyo sanoati sintetik kauchuk, plastmassa, sun’iy tola, sun’iy yoqilg‘i, bo‘yoqlar, dorilar
va ko‘pgina boshqa moddalar ishlab chiqaradi.
Qishloq xo‘jaligida mineral o‘g‘itlar va o‘simliklarni zararkunandalardan, kasalliklar va
begona o‘tlardan himoya qiluvchi kimyoviy vositalar keng ko‘lamda ishlatilmoqda. Ularni
ishlatish mamlakatimizda qishloq xo‘jaligi mahsulotlari ishlab chiqarishni ko‘paytirishning eng
muhim tadbirlaridan biridir.
Kimyoviy usullar yordamida mamlakatimiz sanoatining asosi bo‘lgan metallar olinadi,
ularni korroiyadan himoya qilinadi, asosiy kimyo sanoatining mahsulotlari – kislotalar, ishqorlar,
tuzlar ishlab chiqariladi.
Keyingi yillarda inson oldida turgan eng muhim vaifalardan biri atrof-muhitni, ya’ni
yashash muhitni va odamning ishlab chiqarish faoliyatini muhofaza qilish bo‘lib qoladi. Atrof-
muhit sanoat chiqindilari, transport va energetik qurilmalardan chiqadigan gazlar, rangli
metallurgiya, kimyo sanoati korxonalari va boshqalar tomonidan chiqarilib tashlanadigan
chiqindilar bilan ayniqsa ko‘p ifloslanmoqda.
Mamlakatimizda atrof-muhitga nisbatan avaylab-asrash munosabatida bo‘lish va tabiiy
boyliklardan unumli foydalanish amalga oshirilmoqda.
Xalq xo‘jaligining barcha tarmoqlaridagi mutaxassislar uchun kimyoni chuqur bilish
nihoyatda zarurdir.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
