Toshkent kimyo-texnologiya institiuti "tasdiqlayman"

Badiiy  uslubning  o‘ziga  xos  xususiyatlarini  “Idrok  xaritasi”  asosida 

umumlashtiramiz.  

 

Badiiy  

uslub

Vazifalari

Imkoniyatlari

Leksik 

xususiyatlari

Uslubiy 

figuralar

Sintaktik 

xususiyatlari

Tasvir 

vositalari(Trop)

Kommunikativ

Ekspressiv

Ma'lumot

Hayot aksi

Ta'sir 

etish

Lirik

Epik 

Dramatik

Ilmiy uslub

Rasmiy uslub 

So'zlasuv uslubi

Sheva

Eskirgan so'zlar

Maqol 

Atamalar

Frazeologik

birliklar

Darak gap

So'roq gap

Buyruq gap

Mubolag'a

Antiteza

Alliteratsiya

Jonlantirish

sifatlash

O'xshatish

Oh ursa olamni buzar tovushi

To'qson molning terisidan kovushi

Ul yulduz uyalib, boshini egib

Aytadir men uni tushda ko'ramen.

Men bir qaro kunda tug'ildim.

Sochilgan sochingday sochilsa siring

Qaro qoshing, qalam qoshing,

Qiyiq qayrilma, qoshing qiz.

Sahna asarlari

She'r

Ilm-fan atmalari

Tovuqning dumini bitta qo'ymay yulibdi.

Ish hujjatlari

Sheva so'zlar

Publitsistik uslub

Roman

Qissa

Hikoya

Kulgan boshqalardir, yig'lagan menman

Televideniye va gazeta-jurnal 

atamalari

innankeyin, shag'am

Olma terishni bilasanmi?

Gunohidan o'taqoling.

kerosin, shag'am, bosvoldi

mullajiring, taqsir, paranji

Mol sotsang, aybini aytib sot.

Qulog'ining tagida shavla qaynatmo

Idrok xaritasi

0001.mp4

0002.mp4

0003.mp4

 

              

So‘zlashuv uslubi 

-Ada, bugun ishdan kechroq kelaman. 

U paqir to‘la suvni zo‘rg‘a ko‘tarib kelardi. 

Mezbon bug‘i chiqib turgan bir tovoq barakni dasturxonga qo‘ydi. 

Anvar shotini duvolga suyadi. 

 

             Ilmiy uslub 

Muomala odobi boshqa kishilar qadr-qimmatini, izzatini joyiga qo‘yishni, an'anaviy axloqiy-

me’yorlar talablarini bajarishini taqozo etadi. Yana u insondagi yaxshi jihatlarni ko‘zga 

ko‘rsatish, namoyon etish bilan ham ajralib turadi. Uning eng yorqin va eng ifodali namoyon 

bo‘lishi so‘z, nutq vositasida ro‘y beradi. 



 

Kimyoviy texnologiya  usullari va jarayonlarining   fizik-kimyoviy sharoitlarini 

tekshirish, texnologik jarayonlarning sxemalarini  ishlab chiqish, asbob va 

uskunalarning tuzilishi  va ularni tayyorlash uchun  zarur materiallarni aniqlash  

kimyoviy texnologiyaning  vazifasidir.   



 

Har qanday  kimyoviy texnologiya jarayonining  asosiy elementlari – xomashyo, 

energiya, asbob  va uskunalar.   

---

125 

 

 

 

Badiiy uslub 

Sochning sunbul, qading sarvi sanubar 

Ko‘zung nargis, yanog‘ing arg‘uvondir. 

(Atoyi)  (o‘xshatish) 

So‘fi yana  past  toifa oldida  muborak og‘zini ochib, aziz tilini  qaldiratmoqqa majbur 

bo‘ldi: 

-Badbaxt fitna! Qo‘yasanmi-qo‘ymaysanmi, axir?! 

“Hubbuli vatani minal imon” deganlar – “Vatanni sevish imondan”, axir! Bilmasang 

bekor-da!                            (Cho‘lpon “Kecha va kunduz”) 

 

 



 

Uydan ketganimga o‘n yil bo‘libdi,

 

   O‘n yil qishlog‘imdan  yuribman uzoq,   

Men yurgan yo‘llarda  o‘tlar unibdi,

 

   Ko‘milib bo‘libdi men kezgan so‘qmoq. 

 

                                       (A.Oripov) 



 

…

Qizni o‘lik yonidan olib, boshqa yoqqa yotqizayotganda, qizcha uyg‘ondi va ko‘zini 

ochmasdan odatdagicha duo qildi:  



 

-Xudoyo ayamdi daydiga davo beygin…