Тошкент кимё-технология институти “менежмент ва касб таълими” факултети

4.Узум винолари. 

---

 
Узум винолари таркибида спиртдан ташқари қанд, органик кислоталар, 
ошловчи, ранг берувчи, ҳушбўй, минерал моддалар ва B
1
, B
2
ҳамда С витаминлари 
бор. Узум винолари ғоят
лаззатли бўлиб, улардан баъзилари ҳатто даволаш учун 
ҳам қўлланилади.
Мамлокатимизда узум винолари жуда кўп ишлаб чиқарилади. Винолар 
таркибида углекислий гази бўлмаган (юмшоқ) ва газли виноларга ажратилади.
Юмшоқ винолар катта ассортиментда ишлаб чиқарилади. Улар савдога оддий 
бутилкаларда чиқарилади. Сифатига кўра юмшоқ винолар маркали оддий 
(ординар), коллекцияли турларга бўлинади.
Маркали винолар узумнинг маълум бир навидан ишлаб чиқарилади. Улар 
вино ишлаб чиқарадиган районга хос ва доимий сифат кўрсаткичлари билан 
фарқланади. Одатда маркали винолар 2 йилдан 6 йилгача ва ундан ҳам кўпроқ 
сақлаб етилтирилади. Маркали вино солинган бутилканинг томоғига узум ҳосили 
йиғилган йил кўрсатилган ёрлиқ ёпиштирилади.
Оддий винолар сифатига кўра маркали винодан анча паст ва уларнинг 
доимий сифат кўрсаткичлари бўлмайди. Оддий винолар узумнинг ҳар ҳил навидан 
қилинади ва фақат 3 ойдан бир йилгача сақланади. Бир йилдан ортиқ сақланган 
оддий винолар етилган оддий вино ҳисобланади, аммо маркали вино саналмайди.
Коллекцияли винолар камида 6 йил, шу жумладан, бутилкаларда камида 3 
йил сақланган аъло сифатли маркали винолардир.
Узум винолари одатда столовий, ўткирлаштирилган, ҳушбўйлантирилган ва 
газли виноларга бўлинади.
Ошхона винолар.
Таркибида 9 дан 14% гача спирт бўлган, узум шарбатини
табиий ачитиш натижасида олинган винолар ошхона винолар дейилади. Узум 
шиннисини тўда ачитиб таркибида 0,5% қанд бўлган 
ширасиз
ошхона виноси, 
чала ачитиб—
ярим ширасиз
(қанди 0,5% дан 3% гача) ва 
ярим ширин 
(қанди 3% 
дан 8% гача бўлган) ошхона винолар олинади.
Ярим ширасиз ва ярим ширин ошхона винолар турғун эмас, тез бузилади. 
Шунинг учун ҳам улар фақат янгилигида савдога чиқарилади. Ошхона винолари 
рангига кўра оқ (оч сомон рангдан тўқ тилла ранггача), пушти (оч пуштидан оч 
қизил ранггача) ва қизил (қизилдан тўқ қизилгача); сифатига кўра—маркали ва 
оддий бўладилар.