Тошкент кимё-технология институти “менежмент ва касб таълими” факултети

Сули ёрмаси
.
Сули дони пўстли, оқ, сариқ ёки қора рангли дугсимон, 
игнасимон ёки ноксимон шаклда бўлади. Сули донида, оқсил ва крахмалдан 
ташқари, ёғ кўп, шу туфайли у ўта тўйимли, бироқ ўртача таъми ва яхши 
сақланмаслиги унинг қимматини пасайтиради. Хўжаликка мўлжалланишига қараб 
сули озуқа-ембоп ҳамда ёрмабоп ҳилларга бўлинади.
Ёрмабоп сулидан буғланиб силлиқланган бутун ёрма, яссиланган сули ёрма, 
сули парчалари ҳамда талқони ишлаб чиқарилади.
Буғланиб силлиқланган бутун сули ёрмаси
гул парда ва қисман мевали ва 
уруғлик қобиғидан тозаланган, мўртакларидан холи бўлган бутун сули донидир. 
Сули ёрмасини ҳосил қилишда, одатда, сули буғланади. Буғлаш ёрманинг 
таъмини яхшилайди ва сақлаганда чидамлилигини оширади.

---

Бу ёрма сифатига қараб олий ва 1-навларга бўлинади. Олий нав ёрмада 
камида 99%, 1-навда 98,5% яхши сифатли ядро бўлади.
Яссиланган сули ёрмаси
майдаланмай буғланиб силлиқланган ёрмани нав 
шаклидаги тарамлаш вальцларида босиб ҳосил қилинади. Бу ёрма ҳам сифатига 
қараб олий ва 1-навларга бўлинади. Олий навда ёрма камида 99%, 1-навида 98,5% 
яхши сифатли ядро бўлади. Узоқ сақлашга мўлжалланган ёрманинг намлиги 
12,5%, кундалик истеъмолга мўлжалланганида эса 14% бўлади.
Сули парчалари
(герқўлес) майдаланмай силлиқланган олий нав сулини 
буғлаш, кейин қуритиш йўли билан ҳосил қилинади. Унинг ранги сарримтир оқ, 
намлиги 12%. Сули парчалари навларга бўлинмайди. Сули парчаси кўпи билан 20 
мин
да пишиши лозим
Сули ёрмасида 12—16% оқсил, 60—65% крахмал, 6—8% ёғлар, 2% қанд, 
фосфор, калий, кальций, темир ва бошқа моддалар бўлади.
Маккажўҳори ёрмаси.
Маккажўҳори тишсимон, ярим тишсимон, оқ тош, 
ёрилувчи, гуручли ва крахмалли турларга бўлинади. Маккажўҳори дони оқ ва 
сариқ, баъзан қизил ва кўк рангда бўлади.
Маккажўҳори
ёрмаси
ишлов
бериш
усулига
қараб, 
силлиқланган Маккажўҳори ёрмаси,
майдаланган
маккажўҳори 
ёрмаси
ва
маккажўҳори парчаларига бўлинади.
Силлиқланган маккажўҳори ёрмаси
қобиқ ва мўртагидан тозаланган ёрилувчи 
ва 
оқ 
тош 
маккажўҳорининг 
майдаланган 
ядросидир; 
Донасининг 
йирикмайдалигига қараб ёрма беш номерга бўлинади. 1-, 2-ва 3-номерлар йириқ 
4-ва 5номерлар эса майда бўлади.
Майдаланган маккажўҳори ёрмаси
қобиқ ва мўртагидан тозаланиб 
майдаланган ярим тишсимон ва тишсимон оқ ва сариқ маккажўҳоридир. 
Донасининг майда-йириклигига қараб ёрма уч номерга бўлинади (йириқ ўрта ва 
майда).
Маккажўҳори ёрмаси навларга бўлинмайди, намлиги 15%.
Маккажўҳори парчалари
оқ гуручсимон маккажўҳоридан ишлаб чиқарилади. 
Бу жухори қобиғи ва мўртагидан тозаланиб, кейин янчилади. Уни шакар 
шарбатида туз ва солод экстракти қўшиб қайнатилади. Пишган юмшоқ ёрма 
яссиланиб қизаргунча қовурилади. Маккажўҳори парчаси навларга бўлинмайди.
Маккажўҳори ёрмасида, оқсил ва витаминлар кам бўлганлигидан, озиқлик 
қиммати ҳам юқори эмасдир.