|
Toshkent farmatsevtika institute farmatsiya yo’nalishi 105-b guruh talabasi soatmurodov sanjarning ekologiya va gigiyena fanidan mustaqil ishi mavzu: bolalarning jismoniy rivojlanishini baholovchi ko’rsatkichlar,ularning kun tartibiga qo’yiladigan gigiyenik talablar. Bajardi: Soatmurodov Sanjar Tekshirdi: Kariyeva Manzura Reja: Reja: Barcha bolalarning salomatlik holatining asosiy ko'rsatkichlaridan biri ularning jismoniy rivojlanishi hisoblanadi. Ushbu atama odatda yosh organizmning morfologik va funktsional xususiyatlarining jamlanganligi bilan tushuniladi, ular birgalikda uning kamolot jarayonini aks ettiradi. Bolalarning, shuningdek o'smirlarning jismoniy rivojlanish ko'rsatkichlariga bevosita ta'sir etishi turli kasalliklarga, xususan endokrin kasalliklar (akromegali, gigantizm), surunkali kasalliklar (masalan, revmatizm ) bilan bog'liq. Barcha bolalarning salomatlik holatining asosiy ko'rsatkichlaridan biri ularning jismoniy rivojlanishi hisoblanadi. Ushbu atama odatda yosh organizmning morfologik va funktsional xususiyatlarining jamlanganligi bilan tushuniladi, ular birgalikda uning kamolot jarayonini aks ettiradi. Bolalarning, shuningdek o'smirlarning jismoniy rivojlanish ko'rsatkichlariga bevosita ta'sir etishi turli kasalliklarga, xususan endokrin kasalliklar (akromegali, gigantizm), surunkali kasalliklar (masalan, revmatizm ) bilan bog'liq. Shunday qilib, mos keluvchi rivojlanish bilan barcha ko'rsatkichlar normaga mos kelishi yoki ulardan 1 sigma ko'pi bilan farq qilishi kerak. Maktabgacha yoshdagi bolalarni disharmonik jismoniy taraqqiy etishi indekslar 1.1-2 sigma tufayli farq qilganda kuzatiladi. Shafqatsiz rivojlanish bilan bu ko'rsatkichlar me'yordan 2,1 va undan ortiq sigma miqdoridan oshib ketadi. Shunday qilib, mos keluvchi rivojlanish bilan barcha ko'rsatkichlar normaga mos kelishi yoki ulardan 1 sigma ko'pi bilan farq qilishi kerak. Maktabgacha yoshdagi bolalarni disharmonik jismoniy taraqqiy etishi indekslar 1.1-2 sigma tufayli farq qilganda kuzatiladi. Shafqatsiz rivojlanish bilan bu ko'rsatkichlar me'yordan 2,1 va undan ortiq sigma miqdoridan oshib ketadi.
Jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanuvchilarni tibbiy ko‘rikdan o‘tkazishning asosi ularning jismoniy rivojlanish darajasini aniqlash va baholashdan iborat. Jismoniy rivojlanish jarayonining mutanosibligi haqida fikr yuritish uchun tekshiriluvchining birlamchi tekshiruv natijalari uning anamnezi bilan taqqoslanadi. Kuzatuv davomida biz antropometrik belgilarning o'zgarishi bilan mashg'ulotlarning jismoniy rivojlanishga ta'siri haqida aniq tasavvurga ega bo'lamiz. Sportchilarni tibbiy ko'rikdan o'tkazishda ularning jismoniy rivojlanishi va tana tuzilishi xususiyatlarini tekshirish muhim ahamiyatga ega.
Jismoniy rivojlanish - bu shaxsni tekshirish davridagi morfo-funksional ko'rsatkichlar yig'indisi. Jismoniy rivojlanish - bu tana shakli va faoliyatini o'zgartirish jarayoni sifatida bosqichma-bosqich, lekin xilma-xil jarayon. Uning yuqori tempi 18-20 yoshlilarda kuzatiladi.
Inson tanasining jismoniy rivojlanishi biologik , bir-biriga nisbatan pasport yoshining o'xshash jihatlari bilan, uning jismoniy kuchi va funktsiyasining to'liqligini belgilaydi. Vrach, jismoniy tarbiya o'qituvchisi va murabbiy sport bilan shug'ullanuvchilarning jismoniy rivojlanishini tekshirish va baholash imkoniyatiga ega bo'lishi kerak.
Insonning jismoniy rivojlanishi hayot davomida o'zgaradi. Jismoniy rivojlanishdagi asosiy o'zgarishlar asosan bolalik, o'smirlik va o'smirlik davrida 18 yoshgacha namoyon bo'ladi. Insonning jismoniy rivojlanishi hayot davomida o'zgaradi. Jismoniy rivojlanishdagi asosiy o'zgarishlar asosan bolalik, o'smirlik va o'smirlik davrida 18 yoshgacha namoyon bo'ladi. Jismoniy rivojlanishdagi o'zgarishlarga quyidagi asosiy omillar ta'sir qiladi: - Endogen (ichki) irsiyat, irsiyat, konstitutsiyaviy xususiyatlar, tug'ma nuqsonlarga ta'sir qiladi.
- Ijtimoiy-iqtisodiy ta'sirlar (ijtimoiy-iqtisodiy omillar, turmush sharoiti, ovqatlanish va tartib, ovqatlanish, mehnat faoliyati , ma'naviy yetuklik).
- Jismoniy mashqlar, tajribali kasalliklar.
Sportchilarning jismoniy rivojlanishi va tana tuzilishini tekshirishda ularning asosiy morfologik (tuzilmasi, nisbati) va funksional xususiyatlarini aniqlaydi. Sportchilarning jismoniy rivojlanishi va tana tuzilishini tekshirishda ularning asosiy morfologik (tuzilmasi, nisbati) va funksional xususiyatlarini aniqlaydi. Sportchilarning jismoniy rivojlanishini qayta-qayta tekshirish ularning tanasiga jismoniy kuch ta'sirini aniqlaydi. Tekshiruv natijalariga ko'ra , tanlov sport ixtisosligi va mashg'ulotlarni to'g'ri taqsimlashga qaratilgan. Pedagogdan jismoniy rivojlanishni aniqlash va to'g'ri baholash talab etiladi, chunki o'quvchining o'zgarish dinamikasi ta'lim jarayonining to'g'ri tashkil etilishini baholaydi. Jismoniy rivojlanishni tekshirish usullari: 1. Anamnez (so'rov), imtihon oluvchining hayoti va sport faoliyati haqida so'rov. 2. Somatoskopiya (tashqi tekshirish). Somatoskopiya so'zi lotin tilidan olingan bo'lib, somato-odam , skopiya - ko'ruvchi degan ma'noni anglatadi . Tashqi tekshiruv tana hajmining nisbatlarini, tana tuzilishining konstitutsiyaviy turlarini , bo'y va tayanch-harakat tizimining xususiyatlarini aniqlaydi. 3. Antropometriya - inson tanasining morfologik xususiyatlarini o'lchash va aniqlash. Antropos - odam, metria - o'lchov, vosita. Qo'shimcha usullar: fotografiya, rentgenografiya, kifoskoliozometriya - umurtqa pog'onasining egriligini aniqlash , goniometriya - qo'shilishdagi harakat burchagini aniqlash. E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT.
Do'stlaringiz bilan baham: |
