Toshkent farmatsevtika instituti

Nazorat savollari 
1.O‘zbekistonda farmasevtika kanday rivojlangan? 
2.Rivojlanish boskichlarini ta'riflang. 
3.Birinchi dorixonani kim ochgan? 
4. Dorixonalar birinchi bulib kaerda ochilgan? 
 
3-MAVZU : FARMATSEVTIK  FAOLIYAT  ASOSLARI,   TURLARI  
XAQIDA TUSHUNCHA 

---

REJA: 
3.1.   Farmatsevtik faoliyat asoslari.  
3.2. Farmatsevtika faoliyati haqida tushuncha. Farmatsevtika faoliyat turlari.  
3.3  “Dori  vositalari  va  farmatsevtika  faoliyati  to‘g‘risida”gi  Qonun,  mohiyati  va 
o‘zgartirishlar. 
 
 
O‘zbekiston Respublikasida farmasevtika faoliyati bilan shug‘ullanish “Dori 
vositalar  va  farmasevtika  faoliyati  to‘g‘risida”gi  Qonunga  muvofiq  amalga 
oshiriladi.  Unga  ko‘ra  farmasevtika  faoliyatining  yo‘nalishlari  quyidagilardan 
iborat: 
- 
dori  vositalarini    va  tibbiy  buyumlarni  yaratish  bo‘yicha  ilmiy  tadqiqot 
ishlari; 
- 
dori vositalarini va tibbiy buyumlarni ishlab chiqarish; 
- 
dori vositalarining va tibbiy buyumlarning sifatini nazorat qilish; 
- 
dori vositalarini va tibbiy buyumlarni ulgurji realizasiya qilish; 
- 
dori vositalarini va tibbiy buyumlarni chakana realizasiya qilish; 
- 
dori vositalarini va tibbiy buyumlarni tayyorlash; 
- 
dorivor o‘simlik xom ashyosini qadoqlash va ulgurji realizasiya qilish. 
    Farmasevtika  faoliyati  O‘zbekiston  Respublikasi  Sog‘liqni  saqlash  vazirligi 
tomonidan belgilangan tartibda beriladigan lisenziya asosida amalga oshiriladi. 
   Farmasevtika  faoliyatini  amalga  oshirish  uchun  lisenziya  besh  yil  muddatga 
beriladi.  Lisenziya  muddatini  uzaytirish  uchun  farmasevtika  tashkilotining 
rahbaridan  144  soatdan  kam  bo‘lmagan  xajmdagi  malaka  oshirganligi  to‘g‘risida 
sertifikat talab etiladi. 
   Dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  yaratish  bo‘yicha  ilmiy-tadqiqot  ishlari, 
oliy ta'lim muassasalari, ilmiy tadqiqot tashkilotlari, hamda dori vositalari va tibbiy 
buyumlar ishlab chiqaruvchilar tomonidan amalga oshiriladi.  
   Dori  vositalarini  yaratish  bo‘yicha  ilmiy-tadqiqot  ishlari  yangi  farmakologik 
vositalarni  izlashni,  keyinchalik  ularning  xossalarini  o‘rganishni,  farmakologik 
vositalarning  yoki  dori  vositalarning  tarkibini  ishlab  chiqishni,  dori  moddalarini 

---

(substansiyalarni)  va  dori  vositalarini  ishlab  chiqarish  texnologiyalarini  ishlab 
chiqishni,  belgilangan  tartibda  klinik  oldi  tadqiqotlarni  o‘tkazishni,  farmakologik 
vositalarining  yoki  dori  vositalarining  xavfsizligiga,  sifatiga  va  ularning  sifatini 
nazorat qilish usullariga doir talablar ko‘rsatilgan normativ xujjatlarni tayyorlashni 
o‘z ichiga oladi. 
   Tibbiy  buyumlarni  yaratish  bo‘yicha  ilmiy-tadqiqot  ishlari  tibbiy  buyumlarning 
yangi  turlarini  izlashni,  keyinchalik  ularning  texnik  xususiyatlarini  o‘rganishni, 
ishlab  chiqarish  texnologiyalarini  ishlab  chiqishni,  tibbiy  buyumlarning 
xavfsizligiga,  sifatiga  va  ularning  sifatini  nazorat  qilish  usullariga  doir  talablar 
ko‘rsatilgan normativ hujjatlarni tayyorlashni o‘z ichiga oladi. 
   Dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  ishlab  chiqarish,  ularni  ishlab  chiqarishni 
hamda  ularning  sifatini  nazorat  qilishni  tashkil  etish  qoidalariga  muvofiq  seriyali 
ishlab  chiqarishdan  iborat  bo‘lib,  u  to‘liq  texnologik  sikl  bo‘yicha  yoki  uning 
alohida bosqichlari bo‘yicha ishlab chiqarishni o‘z ichiga oladi. 
   Qalbakilashtirilgan,  O‘zbekiston  Respublikasida  ro‘yxatdan  o‘tkazilmagan  dori 
vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni,  shuningdek  O‘zbekiston  Respublikasida 
ro‘yxatdan  o‘tkazilgan  dori  vositalarining  g‘ayriqonuniy  nusxalarini  ishlab 
chiqarish taqiqlanadi.  
   Davlat  ro‘yxatidan  o‘tkazish,  eksport,  ilmiy-tadqiqot  ishlari,  klinik-tadqiqotlar 
o‘tkazish  uchun  mo‘ljallangan  dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  ishlab 
chiqarish ularni davlat ro‘yxatidan o‘tkazmasdan amalga oshirilishi mumkin. 
   Dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  ishlab  chiqaruvchilar  dori  vositalari  va 
tibbiy  buyumlarning  sifatini  nazorat  qiluvchi  ichki  idoraviy  hizmatlarga  ega 
bo‘lishi kerak. 
   Dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  qadoqdash  tamg‘alash  hamda  joylash-
o‘rash  qoidalari  O‘zbekiston  Respublikasi  Sog‘liqni  saqlash  vazirligi  tomonidan 
tasdiqlanadi. 
   Dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  chakana  realizasiya  qilish  faqat 
dorixonalar hamda ularni filiallari tomonidan amalga oshiriladi. 
   Dori  vositalarini  chakana  realizasiya  qilish  O‘zbekiston  Respublikasi  Sog‘liqni 
saqlash  vazirligi  tomonidan  tasdiqlanadigan  shakldagi  reseptlar  bo‘yicha 
tasdiqlangan  Reseptsiz  beriladigan  dori  vositalarini  ro‘yxatiga  ko‘ra  reseptsiz 
amalga oshiriladi. 

---

   O‘zbekiston  Respublikasida  ro‘yxatdan  o‘tkazilgan  yoki  dorixonalar  tomonidan 
tayyorlangan  dori  vositalari  va  tibbiy  buyumlarni  chakana  realizasiya 
qilishgaruxsat beriladi. 
Sifatsiz, qalbakilashtirilgan, O‘zbekiston Respublikasida ro‘yxatdan o‘tkazilmagan 
dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni,  shuningdek  O‘zbekiston  Respublikasida 
ro‘yxatdan  o‘tkazilgan  dori  vositalarining  g‘ayriqonuniy  nusxalarini  xarid  qilish, 
chakana realizasiya qilish hamda ulardan foydalanish taqiqlanadi. 
   Dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  chakana  realizasiya  qilish  O‘zbekiston 
Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasi  tomonidan  belgilanadigan  tartibda  amalga 
oshiriladi. 
   Dorixona  dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  chakana  realizasiya  qilishni, 
shuningdek  ularni  tayyorlashni  amalga  oshirish  uchun  tegishli  lisenziyaga  ega 
bo‘lgan yuridik shaxs shaklida yoki yuridik shaxsning tarkibiy bo‘linmasi shaklida 
tashkil 
etilishi 
mumkin. 
Dorixonalarning 
filiallari, 
davolash-profilaktika 
muassasalarining dorixonalari ham dorixonalar jumlasiga kiradi.  
   Dorixonalar  sanitariya  va  gigiena  ashyolarini,  shifobaxsh  oziqlantirish 
mahsulotlarini,  ma'danli  suvlarni,  shuningdek  davolash-kosmetika  mahsulotlarini, 
biologik faol qo‘shimchalarini realizasiya qilinishi uchun tegishli hujjatlar mavjud 
bo‘lgan taqdirda amalga oshirishi mumkin. 
Dorixona mudiri oliy farmasevtik ma'lumotga ega bo‘lishi kerak. 
Dorixona filialining mudiri farmasevtik ma'lumotga ega bo‘lishi kerak. 
   Dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  tayyorlash,  berish,  realizasiya  qilish 
qoidalariga  va  ularning  sifatini  ta'minlovchi  saqlash  sharoitlariga  dorixonalar 
tomonidan rioya etilishi kerak. 
   Dori  vositalari  dorixonalarda  O‘zbekiston  Respublikasi  Sog‘liqni  saqlash 
vazirligi  tomonidan  qo‘llanilishiga  ruxsat  etilgan  dori  moddalaridan 
(substansiyalardan) tayyorlanadi. 
   O‘zbekiston  Respublikasi  Sog‘liqni  saqlash  vazirligi  tomonidan  tasdiqlanadigan 
Tayyorlashga ruxsat etilgan dori vositalari ro‘yxatiga kiritilmagan dori vositalarini 
tayyorlash ta'qiqlanadi. 
   Dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  tayyorlash,  shuningdek  ularni  saqlash, 
ularning  sifatini  nazorat  qilish  hamda  ularni  rasmiylashtirish  O‘zbekiston 
Respublikasi  Sog‘liqni  saqlash  vazirligi  belgilaydigan  tartibda  dorixonalar 
tomonidan amalga oshiriladi. 

---