Toshkent farmatsevtika instituti

Fermentli gemproteidlar. Sitoxromlar ularning molekulalari tarkibidagi gemlarning turiga qarab A,B,C,D guruhiga bo`linadi. A,B va C sitoxromlari prostetik guruh sifatida A,B, va C gemlari tutadi va o`zaro polipeptid zanjirlardagi aminokislotalar tarkibi va oqsil subbirliklari bilan farqlanadi. D sitoxromida esa D gemdan tashqari ba’zida C gemi ham uchraydi.
Sitoxromlar kislorod biriktirish xususiyatiga ega emas. Bunda istisno tariqasida A₃ sitoxromi ham mavjud bo`lib, uning tarkibida globin bilan bog`langan mis ioni bor. Sitoxromlar mitoxondriyaning nafas olish zanjiri va mikrosoma zanjiri tarkibiga kiradi. Nafas olish zanjirida elektronlarni flavoproteidlardan sitoxromoksidazaga tashish vazifasini bajaradi, ulardagi temir atomi esa Fe²⁺dan Fe³⁺ ga o`tadi hamda oksidlanish qaytarilish jarayonida qaytariladi. A va A<sub>3</sub> sitoxromoksidazalar ikki atom mis – gem saqlovchi fermentlardir.
Katalaza va peroksidaza – fermentlari oksidoreduktazalar sinfiga mansub gem saqlovchi fermentlar, kimyoviy tabiatiga ko`ra gemproteidlardir.