Toshkent farmatsevtika instituti

12.7. Erkin aminоkislоtalar fondi
Aminokislotalar sut emizuvchilar organizmida asosiy azot manbai bo`lganligi sababli, ular azotli birikmalarini parchalanishi va sintezi jarayonlari

372

orasida bog`lovchi bo`g`in hisoblanadi. Katta yoshdagi odam organizmida bir sutkada 400 g gacha oqsil yangilanadi. Turli xil oqsillarni yangilanish muddati bir necha daqiqadan 10 va undan ortiq kungacha uzayishi mumkin. Kollagen singari

oqsillar esa	deyarli	yangilanmaydi.	Umuman, odam organizmidagi	barcha
oqsillarning	yarim	parchalanishi	davri 80 kunni tashkil etadi. Oqsil
aminokislotalarining to`rtdan bir qismi			(100 g atrofida) butunlay parchalanadi va

ularning o`rni ovqat bilan kiradigan va qisman endogen sintezlanadigan

aminokislotalar hisobiga yangilanadi.
Hujayra ichi erkin aminokislotalari miqdori ko`p emas va odamda hayot
faoliyati sharoitida nisbatan doimiy. Bundan xulosa shuki, hujayrada
aminokislotalar fondi saqlab turiladi va bu fond aminokislotalarni kirish hamda
sarflanish jarayonlari jadalligini ko`rsatkichi hisoblanadi. Demak, erkin
aminоkislоtalar fоndi hujayralarga aminоkislоtalarni kirish va sarflanish jarayonini intеnsivlanishi aks ettiradi. Aminоkislоtalarni kirishi va sarflanishini bir nеcha yo`llari bоr.