Toshkent farmatsevtika instituti farmakologiya va klinik farmatsiya


Sel oqimi xavfi tug‘ilishini qanday bilish mumkin?



Download 2,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet67/186
Sana09.09.2021
Hajmi2,08 Mb.
#169208
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   186
Bog'liq
Hayot faoliyati xfx

Sel oqimi xavfi tug‘ilishini qanday bilish mumkin? 
Avvalo,  sel  va  joylarda  ehtimoli  yuqori  bo„lgan  boshqa  xavflar  to„g„risidagi  ma‟lumotga 
aholining  hamma  tabaqasi ega  bo„lishi  shart.  Xususan,  sel xavfi  bo„lishiga me‟yoridan  ortiq jala 
quyishi yoki mavsumga xos bo„lmagan haroratning birdan ko„tarilishi sababchi bo„ladi. Quyidagi 
daryo  va  soy  suvlari  miqdorining  oshib  ketishi,  ularning  yuqori  qismida  barcha  shovqinlarni 
qamrab oluvchi kuchli gumburlash, oqimdagi yirik toshlarni bir-biriga urilishi natijasida vahimali 
larza  paydo  bo„lishi  sel  oqimidan  dalolat  beradi.  Bunday  holatlarda  eng  muhimi  sarosimaga 
tushmaslik  va  kerakli  ehtiyot  choralarini  ko„rish  zarurdir.  Sel  oqimlariga  oldindan 
tayyorlanishning  samarali  usullaridan  biri  aholining  barcha  tabaqalari  bilan  agrotexnik, 
gidrotexnik  obodonlashtirish  majmuasiga  kiruvchi  bir  qancha  tashkiliy-xo„jalik  tadbirlarini 
amalga  oshirishdan  iborat.  Bundan  tashqari  sel  xavfi  mavjud  joylarda  daryo  o„zanlari,  suv 
omborlari, kanallar qirg„oqlarini mustahkamlash zarur, bunday inshootlar  bo„lmagan joylarda sel 
tutkichlar,  oqimni  aholiga  zarari  tegmaydigan  joylarga  yo„naltiruvchi  tarmoqlarni  qurish  lozim. 
Eng  muhimi,  kadimiy  an‟analarga  rioya  qilgan  holda  barcha  tarbiyaviy  va  amaliy  ishlarni 
rejalashtnrish  lozim.  SHundagina  xavfning  mumkin  qadar  oldi  olinadi  yoki  undan  keladigan 
iqtisodiy  talafot  kamroq  bo„ladi.  Masalan,  millatimizga  xos  bo„lgan  hikmatlardan  “Serdaraxt 
qishloqni  sel  olmas”  degan  dono  fikrga  amal  qilinsa,  yog„ingarchilik  qanchalik  ko„p  bo„lmasin, 


43 
 
sel  oqimi  tarkibida  cho„kindi  jinslar  mutlaqo  bo„lmasligiga  erishiladi.  Bundan  tashqari  qurilish 
inshootlarini  rejalashtirishda  sel  xavfi  bor  joylardan  uzoqroqda  bo„lishga  qatiy  rioya  qilinishi 
kerak.  YAna  bir  muammo  hozirgi  vaqtda  qir-adirlarni  o„zlashtirib  sug„orma  erlarga  aylantirish 
hollari  ko„p  uchramoqda  (bu  haqda  oldingi  bo„limda  to„xtaldik).  Bu  erlarda  agrotexnik  ishlov 
berishga,  ya‟ni  adirlarni  ko„ndalangiga  haydash  yoki  sug„orish  inshootlarini  shu  yo„nalishda 
bo„lishiga  chek  ko„yish  kerak.  CHunki  bunday  tadbir  sel  oqovasi  paydo  bo„lishiga,  undanda 
rivojlanib ko„chki, eroziya jarayonlari keskin ortib kegishiga olib keladi. 

Download 2,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   186




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish