Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

 

Tayanch  atama  va  iboralar:  flokulyasiya,  sedimentasiya,  zarrachalarning  cho‘kish  tezligi, 

zarrachalar o‘lchamining kattalashuvi. 

 

Suspenziyalar - mikrogeterogen sistema bo‘lib, qattiq dispers faza va suyuq dispers muxitdan 

iborat.  qattiq  moddalarning  suspenziyadagi  zarrachalar  kattaligi  0,1  dan  —  1  mkm  gacha,  ko‘pol 

dispers  suspenziyalarda  1  mkm  dan  ortiq.  Dorixona  amaliyotida  ko‘pincha  suspenziya  holida 

beriladigan  dorilar  qattiq  moddalar  bo‘lib,  suvda  juda  kam  eriydigan  yoki  amalda  erimaydigan 

preparatlardan  tashqil  topadi.  Suspenziya  hosil  bo‘lishidagi  asosiy  omil  eruvchanlik  bo‘lib,  shu 

xususda moddalar eruvchanligini o‘zgartirishi mumkin  bo‘lgan quyidagi  hollarda ham  suspenziya 

hosil bo‘ladi. 

Suspenziya  lotincha  dispergere  tarqalmoq  so‘zidan  olingan  bo‘lib,  qattiq  faza  zarrachalari 

dispers muxitda osilma holida tarqalgan bo‘ladi.  

1.  Dispers faza dispers muhitda erimasa 

2.  Eritma tarkibidagi modda miqdori eruvchanlik chegarasidan ortiq bo‘lsa. 

3.  Ikki 

xil 

tabiatli 

erituvchining 

qo‘shilishidan 

moddaning 

eruvchanligi 

yomonlashsa.(Zarracha yiriklashi kuzatilada) 

4.  Eritmada  erigan  moddalarning  kimyoviy  reaksiyasi  natijasida  erimaydigan  yangi  modda 

yuzaga kelsa. 

Suspenziya  tarkibida  asosan  ichishga  mo‘ljallangan  dori  moddalar  bo‘lib,  bu  dori  turlari 

murakkab  tarkibli  suyuq  dorilar  qismida  ko‘p  uchraydi  va  ularni  amaliyotda  mikstura  deb  ham 

yuritiladi.  Miksturaning  suspenziya  turi  sifatida  ahamiyati  shundaki,  suvda  erimaydigan  dori 

moddalar  yuqori  darajada  disperslangan  (maydalangan)  bo‘lib,  kukunlarga  nisbatan  organizmga 

tezrok so‘riladi va samarali davolash xususiyati bo‘ladi.