Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

Ionogen bo‘lmagan emulgatorlar 

Ionogen  bo‘lmagan  SFM  sirt-faol  moddalar  —  bu  moddaning  molekulalari  dissotsilanishi 

kobiliyatiga  ega  emas.  Ularning  difil  guruhlaridagi  kutbli  guruhning  o‘rnida  gidroksil  va  efir 

guruhlari  bo‘lishi  eruvchanlik  xossasini  oshiradi.  Ionogen  bo‘lmagan  emulgatorlarning  xozirgi 

davrdagi ro‘yxati anchagina. Bu emulgatorlar asosan liniment va surtma dorilar ishlab chiqarishda 

ishlatiladi. 

Kraxmal  —  dorixonada  emulsiya  tayyorlashda  kraxmal  elimini  turg‘unlashtirish  xususiyati 

yomon emas. 

N.  G.  Goyman  tomonidan  1939  yilda  dorixonada  tayyorlanadigan  emulsiyalar  uchun  taklif 

qilingan.  10  g  yog‘ni  emulsiyalash  uchun  5  g  kraxmal  elimi  ishlatiladi.  Kraxmalning  quruq 

massasining ko‘p tarkibiy qismi (97,3-98,9%) polisaxaridlar, qolgani aralashmalar: oksil moddalar 

(0,28-1,5%),  kletchatka  (0,2-0,6%)  va  kul  moddalaridan  (0,30-0,62%)  iborat.  Boshokli  galla 

o‘simliklaridan olingan kraxmalning tarkibida oz miqdorda yuqori moy kislota va 2-glitserin–fosfor 

kislotasi  topilgan.  Kraxmal  zarrachalarining  kuchli  bo‘kishi  va  bo‘linishidan  yopishkok  elim 

gidrozoli hosil bo‘ladi. 

---

283