Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi biofarmatsiya

mikrobiologik test
qo‗llaniladi. 
Suppozitoriylar uchun: 
- to‗g‗ri diffuziya usuli 
- membrana orqali diffuziya
- xromatografiya usuli
 
kabilarni ham ishlatish mumkin 
Sobiq SSSRning X1 davlat farmakopeyasi 
Kruvchinskiy 
usulini tavsiya etadi. Bu usul tabiiy 
yoki sun‘iy materiallardan tayyorlangan yarimo‗tkazgich membranadan dori moddasining 
dializiga
 
asoslangan.
Rivojlangan davlatlar AQSH, Germaniya, YAponiya kabilarda boshqa usullarga ko‗proq 
tayanishadi. Ular suppozitoriylar uchun 
parchalanish
va 
eruvchanlikni
o‗rganish etarli ekanini 

---

42 
aytishadi. Parchalanishni ma‘lum vaqtda o‗rganish 
rektal
yoki 
vaginal
dorilarning eksperimental 
sharoitda suyuq muhitda yumshaydimi yoki parchalanadimini o‗rganadi.
Namunalar parchalandi deb quyidagi hollarda hisoblanadi: 
a) to‗liq eriganligi kuzatilsa; 
b) suppozitoriya komponentlari bo‗lgan yog‗li moddalar suyuqlik yuzasida yig‗ilsa, erimagan 
zarrachalar esa cho‗ksa, eruvchan zarrachalar esa erib ketsa; 
v)yumshagan namunalar komponentlari to‗liq ajraladigan yoki suppozitoriyaning qattiq yadrosi 
yo‗qoladigan o‗zgarib turuvchi shaklga o‗tsa. 
Usul.
 
Uchta suppozitoriya o‗rganiladi. Har bir namuna moslamaning quyi diskiga joylash-tiriladi 
va moslama uskunaning silindriga joylashtiriladi va qattiqlanadi. Uskuna suvli rezervuarga 
tushiriladi va tadqiqot boshlanadi.
Asbob har 10 daqiqada aylantiriladi. Umumiy yoki xususiy maqolada keltirilgan vaqt 
o‗tgach namunalar o‗rganiladi. Agarda barcha namunalar parchalangan bo‗lsa, preparat talabga 
javob beradi. SHamchalar parchalanishini aniqlovchi PTS WO asbobi oddiy eritish hammomida 
ishlaydi. Uning yacheykasi eritish uchun oddiy idishga solinadi aralashtirgich gorizontal 
aylanuvchi 
dializ 
yacheykasi 
bilan 
ulanadi. 
Ta‘sir etuvchi membrana yacheykasi orqali diffuziyalanadi. Eruvchanlikni Ukraina DF si 
bo‗yicha suppozitoriylarni eruvchanligi tekshirilganda qattiq dori turlariga mo‗ljallangan 
o‗tkazuvchi asbob qo‗llanilishi tavsiya etiladi. Ammo maxsus kyuveta ishlatilishi kerak bo‗ladi. 
Namuna olish va olingan natijalarni baholash. Namuna olingan miqdor bilan bir qatorda erish 
muhitiga kompensatsiya qilish maqsadida erituvchi (olingan namuna miqdorida) solib turiladi 
yoki kerakli hisob kitob qilinishi talab etiladi. Olingan namuna inert filtrdan foydalanib 
filtrlanadi.
Bunda filtr teshiklariga alohida e‘tibor beriladi. Filtr teshigi biofaol moddani absorbsiya 
qilmasligi kerak.