Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi biofarmatsiya

 
2. O‗quvchilar bilan bahs mavzusini yoki muammoni belgilab olinadi; 
1. Kichik guruhlarga bo‗lib, tarqatilgan qog‗ozlarga fikr va misollar yoziladi;
2. Kichik guruhlarni yozgan fikrlarini o‗qib himoya qilinadi; 
3. O‗qituvchi tomonidan muammo bo‗yicha fikrlar umumlashtiriladi
Uslubiy ta‘minot va mashg‗ulot jixozlanishi:
mavzuga oid tarqatma materiallar, uslubiy 
qo‗llanma, adabiyotlar, ma‘ruza matni, internet ma‘lumotlari, mavzu bo‗yicha prezentatsiya. 
Asosiy matn 
 
XI DF ta‘rifi bo‗yicha, surtma dorilar deb - bir yoki bir necha dori moddalarni moy 
yoki moysimon moddalar bilan aralashtirib tayyorlangan yumshoq dori shakliga aytiladi.
Surtma dorilar – teri, ko‗z, tomoq-burun, ginekologiya, proktologiya, stomatologiya, 
kosmetologiya va boshqa ko‗plab kasalliklarda keng ishlatiladi. 
Surtmalar bir xilda tarqalgan asos va dori moddalardan iboratdir. Fizik-kimyoviy jixatdan 
surtmalar erkin, xar tomonlama dispers, shaklsiz yoki qovushqoq-cho‗ziluvchan dispers 
muhitdir. O‗zining yuqori cho‗ziluvchanlik xususiyatidan kelib chiqib, xona haroratida o‗zini 
shaklini saqlab qoladi, lekin yuqori xaroratda o‗z shaklini yo‗qotib, quyuq eritmaga o‗tadi. 
Surtmalarga qo‗yiladigan talablar
1. Surtmalar teriga va yaralarga surtilishi oson bo‗lishi uchun yumshoq konsistensiyaga ega 
bo‗lishi kerak; 
2. Surtmalarni ta‘sir etish darajasi yuqori bo‗lishi uchun, surtmalar tarkibiga kiradigan dori 
moddalar o‗ta maydalangan va asosda teng tarqalgan va aniq dozalarga bo‗lingan bo‗lishi 
kerak; 
3. Surtmalar o‗z tarkibida dag‗al modalarni saqlamasligi kerak; 
4. Saqlash va qo‗llash vaqtida surtmalar o‗z tarkibini va ta‘sirini o‗zgartirmasligi kerak; 
Surtmalar tarkibiga qo‗shiladigan asoslar
Surtma dorilarini tayyorlashda gidrofob, gidrofil va difil asoslar ishlatiladi.
1. Gidrofob yoki lipofil asosla:
bularga suvda erimaydigan moddalar kiradi. Bular:
a) uglevodorodlar (vazelin, parafin, serezin, vazelin moyi, naftalan nefti); 
b) yog‗lar (xayvon va o‗simlik yog‗lari, gidrogenizirlangan yog‗); 
v) yog‗simon moddalar (lanolin, sariq mum); 
g) silikonlar (esilon-5, aerosil);