Toshkent farmatsevtika instituti biotexnologiya kafedrasi

18 Мавзу Fermentlar samaradorligi va barqarorligini oshirish usullari.
Fermentlarni immobilizatsiyalangan formada ishlatish orqali fermentlarning tashqi muhit faktorlariga nisbatan yuqori labilligi (pH muhit, temperatura) va ularning tezkor inaktivatsiyasini sezilarli darajada yo'qotishga erishish mumkin. Fermentlar immobilizatsiyasi- bu ularni barqarorligini oshirish usuli. Fermenlar immobilizatsiyasining juda ko'p turlari mavjud (ular aseptik sharoitda olib boriladi). Lekin bu usullarning birortasi universal emas. Eng oddiy immobilizatsiya-bu fermentni erimaydigan tashuvchiga adsorbtsiyalash.

19 Мавзу Bug‘doy donidan lipaza fermentini ajratish.
Lipazalar (KF 3.1.1.3.-triatsil glitserol gidrolazalar) barcha tirik organizmlarda sodir bo´ladigan lipidlar almashinuvida bosh vazifani bajaradi va hujayralarni energetik zahirasini to´planish jarayonlarida ishtirok etadi. Lipazalar nafaqat ovqat hazm bo´lish yo´lidagi triglitseridlarni (yog´larni), di-, monoglitsiridlargacha va sofholatdagi yog´ kislotalarigacha parchalanish jarayonlaridaham ishtirok etadi. Lipazalar suvli va organik muhitlarda ham barqaror bo´lib, ular o´simliklardan, hayvonlardan, hamda tabiiy va rekombinant mikroorganizmlardan ham ajratib olinishi mumkin.
20 Мавзу Lipaza fermentini gidrolitik faolligini aniqlash.
Lipazalar lipid sirtiga yopishib, lipolitik reaktsiyalarni muvaffaqiyatli va samarali katalizlashi uchun ferment sirtida etarli darajada uzun bo’lgan gidrofob qism bo’lishi zarur. Gidrofob qism fermentni substrat bilan o’zaro munosabatga kirishini engillashtiradi. Ammo, lipazalarning aminokislotalar tarkibi o’rganilganda, kutilmagan natijalar aniqlandi. Lipaza fermenti tarkibida qutblanmagan aminokislotalar miqdori odatdagidek ekanligi va ferment sirtida gidrofil qism borligi aniqlandi.
21 Мавзу Biosensorlar. Mikroorganizmlar asosidagi biosensorlar. Biosensorlar deb tashqi fizik yoki kimyoviy signalni qayta ishlashga oson bo‘lgan signalga aylantiruvchi o‘zgartirgich bilan uzviy bog‘liq juda sezgir biologik elementga aytiladi. 1962 yil amerikalik olim L.Klark tomonidan yaratilgan dastlabki biosensorlar ushbu soha taraqqiyotiga juda katta turtki bo‘ldi. Hozirgi kunda biotexnologiya sanoatida biosensorlar texnikasi shiddat bilan rivojlanib amaliyotga kirib bormoqda.