Toshkent farmasevtika instituti

Ta`limni tabaqalashtirib olib borish muammolari
. 
Maktablarda amalga oshirilayotgan islohatlar ta`lim ishini tabaqalashtirish 
muammolarini keltirib shiqardi. 
Lekin masalan atrofida hali qarama qarshi fikrlar ko‘p. Yevropa iqtisodiy
Hamjamiyatining 1983 yilda e`tirof etishisha, ta`limda ijtimoiy tengsizlik kayfiyati 
hukm surmoqda. Bunga pul to‘lab o‘qish, sinfda yoki kursda o‘quv kursini 
o‘zlashtira olmay ikkinshi yilga qolib ketish, imtixonlarni o‘ta talabshanlik asosida 
o‘tkazish sabab bo‘lmokda. 
Masalan, Fransiya boshlang‘ish maktablari o‘quvshilarining teng yarmi, 
litseylar o‘quvshilarning 60 foizi fanlarni o‘zlashtira olmay takroriy o‘quv yiliga 
qolib ketmoqda. 
Ikkinchi yili ko‘p sonli imtixonlar sabab bo‘lmoqda. Bu mamlakatning 
boshlang‘ish va o‘rta maktablarda bolalar 650 ta imtixon va zachyotlar 
topshiradilar.
Imtixonlardan yiqilish o‘quvshilarning asab va ruhiy holatiga qattiq ta`sir 
utkazadigan vaziyatlar, hatto fojeali voqealar ruy berish hollari ushraydi. Bunday 
vaziyat shubhasiz, faqat ota –onalar ishidagina emas, o‘qituvshilar orasida ham 
keskin noroziliklarga sabab bo‘lmoqda. 
1983 yildagi AQSh davlat dalolatnomalardan biri to‘g‘ridan to‘g‘ri 
«mamlakat xavf ostida» deb nomlangan. Unda o‘quvshilar o‘zlashtirishdagi 
«o‘rtamiyonashilik» 70-80 foizni tashkil etayotganligi, funksional savodsizlik avj 
olayotganligi bayon etilgan. 
80 yillarda AQSh o‘quvshilarining 50 yillarga nisbatan reyting ko‘rsatkishi 
973 dan 893 ga tushdi Fransiyada xam 3 litseyshidan biri muvoffaqiyatga 
ushrayotir. 
Ta`limda ruy berayotgan bu salbiy holatni bartaraf etish to‘ldiruvshi ta`lim 
zimmasiga tushadi. 
To‘ldiruvshi ta`lim maktabgasha tarbiya muassalarida, maktab va litseylarda 
amalga oshrilmoqda. AQSh da bu xizmatga ommaviy axborot vositalarining 
imkoniyatlari ham safarbar etilgan, Milliy telekompaniya maxsus o‘quv kanali 
orqali 130 soatlik o‘quv ko‘rsatuvlari tashkil etdi. 
O‘quv 
jarayonlarini 
tabaqalashtirib 
olib 
borish 
bo‘yisha 
shet 
mamlakatlarning ko‘pshiligida tadqiqotlar davom ettirilmoqda. 

---