Тошкент фармацевтика институти

 
2.
 
Кадрлар менежменти ва ходимларни бошқариш тизими.
 
3.
 
Ходимларни бошқариш тизимининг объекти сифатида фармацевтик 
ташкилотнинг ходимлари ва уларнинг таснифланиши.
 
4.
 
Бошқариш фаолиятида кадрлар билан ишлаш йўналишлари.
 
5.
 
Ходимларни режалаштириш.
 
6.
 
Лавозимларга янги ходимларни танлаш.
 
7.
 
Ходимларни жой-жойига қўйиш. Кадрлар резервини шакллантириш.
 
8.
 
Ходимларни баҳолаш.
 
9.
 
Фармацевт ходимлар аттестацияси.
 
10.
 
Ходимларни ўқитиш, қайта тайѐрлаш ва малакасини ошириш.
 
11.
 
Ходимларни бошқариш самарадорлигига эришиш йўллари.
 
 
Таянч иборалар: 
корхона фалсафаси, инсон ресурслари, кадрлар резерви,
аттестация, олий малакали тоифа 
Фармацевтика ташкилотида ҳодимларни бошқариш асоси бўлган 
кадрлар менежменти умумий менежментнинг энг муҳим таркибий 
кисмларидан биридир. ―Кадрлар менежменти‖ менежмент фанининг 
таркибий бўлими бўлиб, ҳозирги пайтда алоҳида мустақил фан сифатида 

---

56 
шаклланди. 
Кадрлар менежменти фани корхона фаолиятининг самарали бўлиши 
учун ходимлар билан ишлаш тизимини, бу ишни ташкил этиш усулларини, 
ходимларнинг мотивацияси каби муаммоларни ўрганади.
Замонавий бошқарув амалиѐтида ходим ва уни бошқариш муаммосига 
икки ҳил ѐндашув мавжуд:
инсон ресурсларини бошқариш; 
кадрлар менежменти (ходимларни бошқариш). 
―Инсон ресурсларини бошқариш‖ тушунчаси бошқаришнинг стратегик 
жихатларини, шунингдек, ижтимоий ривожланиш масалаларини ўз ичига 
олади ва уларга устуворлик берилади
5
. 
5
―Shane P. Desselle, David P. Zgarrick. Pharmacy Management Essentials for All Practice Settings. – 
Mc Grow Hill Medical.- 2011. – P.652.‖ 

---

57 
―Кадрлар менежменти‖ тушунчаси эса кўпроқ ходимлар бошқаруви 
билан боғлиқ оператив (тезкор) фаолиятни англатади. Агар биринчи 
ѐндашув давлат миқѐсида бандлик ва уни мувофиқлаштириш 
вазифаларидан келиб чиқса, иккинчи ѐндашув бевосита корхона 
даражасидаги меҳнат муносабатлари ва уларни мувофиқлаштириш билан 
боғлиқ. 
Инсон ресурсларини бошқаришдаги фаолият турлари 
Фаолият соҳаси 
Нимага 
устуворлик 
берилади 
Қандай 
функциялар 
бажарилади 
Бажарилиши 
тўғрисида 
кимга 
маълумот 
берилади 
Инсон ресурсларини 
бошқариш 
(стратегик ѐндашув) 
мутлақ янги 
вазифаларни 
ечишга 
глобал, узоқ 
муддатли 
вазифаларни 
ечишга 
Инсон 
ресурсларини 
режалаштириш 
шахсий қобилият 
ва малакани 
ошириш 
корхонанинг 
ходимла-рига 
сарфланадиган 
харажатларини 
режалаштириш 
Корхона 
рахбари 
Кадрлар 
менежменти(оператив 
фаолият) 
маъмурий 
аралашувга 
зарурият 
туғиладиган 
кундалик 
муаммоларни 
ечишга 
кадрларни танлаш 
ва жой-жойига 
қўйиш; 
меҳнат 
мотивациясини 
бошқариш; 
техника 
хавфсизлигини 
назорат қилиш; 
низоларни ҳал 
этиш. 
Корхона 
раҳбарининг 
ўринбосари 
Ибораларнинг турлича маъно касб этиши фаолият турлари, йўналиши 
ва корхонадаги иш хажмига боғлиқ. Масалан, ―ходим‖ ибораси кичик

---

58 
корхоналарга, ―инсон ресурслари‖ ибораси эса йирик корхоналарга 
нисбатан қўлланади. 
Кадрлар менежментининг асосий функцияларига қуйидагилар киради: 
ташкилотни кадрлар билан таъминлаш; 
меҳнат муносабатларини шакллантириш, муқобил ва хавфсиз меҳнат 
шароитларини яратиш; 
ташкилот ходимларининг малакасини ошириш; 
ходимларни баҳолаш ва самарали фаолиятни мотивациялаш; 
жамоадаги зиддият ва низоларнинг олдини олиш, уни аниқлаш ва бартараф 
қилиш. 
Мазкур функциялар ташкилотда шаклланган ҳодимларни бошқариш 
тизими асосида амалга оширилади.