Тошкент фармацевтика институти

коммандит ширкат
деб 
айтилади. 
Хўжалик жамияти
тадбиркорлик фаолиятини олиб бориш учун бир 
шахс ѐки бир нечта шахснинг мулкларини бирлаштириш (ажратиш) йули 
билан ташкилланадиган корхонадир. 
Хўжалик жамиятлари маъсулияти чекланган жамият, қўшимча 
масъулиятли жамият, акционерлик жамияти каби шаклларга эга. 
Маъсулияти чекланган жамият
устав фонди (сармоя) таъсис 
хужжатларида белгиланган миқдордаги улушларга бўлинган, бир ѐки бир 
неча шахслар томонидан таъсис қилинган жамиятдир. Бу жамият 
иштирокчилари унинг мажбуриятлари бўйича жавобгар булмайди ва 
жамият фаолияти билан боғлик зарарлар учун ўзи қўшган бадал киймати 
доирасида таваккал қилади. Масъулияти чекланган жамиятнинг таъсис 

---

160 
хужжати таъсисчилар имзолаган шартнома ва таъсисчилар тасдиқлаган 
уставдир (агар масъулияти чекланган жамиятни бир киши таъсис этган 
бўлса,таъсис хужжати устав хисобланади). 
Ўзбекистонда иқтисодиѐтнинг бозор муносабатларига ўтишдаги 
ҳозирги босқичида 
масъулияти чекланган жамиятлар 
(МЧЖ) кенг 
тарқалди. Бундай жамият бир ѐки бир нечта шахслар томонидан таъсис 
этилади. Унинг устав капитали таъсисчилар ҳужжатларида аниқланган 
улуши миқдорига бўлинади. Масъулияти чекланган жамиятнинг 
мажбуриятлари бўйича унинг иштирокчилари жавоб бермайдилар. Улар 
жамият фаолияти билан боғлиқ зарар учун ўзлари қўшган ҳиссалари 
қиймати доирасида жавобгардирлар. Масъулияти чекланган жамиятдан 
фарқли 
қўшимча 
масъулиятли 
жамият 
иштирокчилари 
унинг 
мажбуриятлари бўйича ўз мол-мулклари билан қўшган ҳиссалари 
қийматига нисбатан ҳамма учун бир хил бўлган, жамиятнинг таъсис 
ҳужжатларида белгиланадиган каррали миқдорда солидар тарзда субсидиар 
жавобгар бўладилар. Демак, жамият мажбуриятлари бўйича ҳамма 
иштирокчилар шериклик (солидар) асосида каррали миқдорда бир текисда 
қўшимча (субсидиар) жавобгар бўладилар. Бунда иштирокчилардан 
биронтаси банкрот бўлса, жавобгарлик бошқа иштирокчилар ўртасида 
уларнинг ҳиссаларига мутаносиб равишда тақсимланиши ҳам назарда 
тутилади.