Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

Umumiy  mahsulot  -   jalb  qilingan  barcha  ishlab  chiqarish 

omillaridan  foydalanish  evaziga  olingan  mahsulotning  mutlaq 

hajmi. 

Odatda  korxona  yoki  yakka  tartibdagi  ishlab  chiqaruvchi- 

ning  faoliyati  eng  avvalo  uning  umumiy  mahsuloti  orqali  bahola- 

nadi.  Misol  uchun,  «А»  korxonada  1  oy  davomida  barcha  mavjud

66

---

resurslardan  foydalangan  holda  100  birlik  mahsulot  yaratildi,  deb 

faraz qilaylik.  Bu o ‘rinda  100 birlik hajmdagi umumiy mahsulot uni 

yaratishga  sarflangan  resurslar  to‘g ‘risida  m a’lumot  bera  olmaydi. 

Biz faqat ushbu korxona faoliyatini boshqa bir korxona faoliyati nati- 

jasiga taqqoslab,  baholashimiz mumkin.  Masalan,  xuddi  shu turdagi 

mahsulotni  ishlab  chiqaruvchi  «V»  korxonada  bir  oy  davomida  80 

birlik mahsulot  ishlab  chiqarilgan,  deylik.  U  holda,  «А»  korxonada 

«V»  korxonaga nisbatan  1,25  baravar ko‘p  umumiy mahsulot ishlab 

chiqarilgan,  deb xulosa chiqarish mumkin.  Biroq, bu mahsulot nima 

evaziga, qanday sarflar hisobiga Yaratilganligini ayta olmaymiz.  Bu- 

ning uchun bizga ushbu mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflangan 

omillar to ‘g ‘risida ham ma’lumot kerak bo‘ladi.  Bu ma’lumotlardan 

foydalangan holda o ‘rtacha mahsulotni hisoblash mumkin.