Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

Samaradorlikning  o‘zgarishi.  Samaradoriik  -   bu  ilgari 

ta’kidlanganidek, milliy ishlab chiqarish real hajmining sarflan­

gan  resurs  miqdoriga  nisbatidir.  Boshqacha  aytganda,  samara­

doriik  -   xarajat  birligiga  to‘g‘ri  keluvchi  ishlab  chiqarishning

432

---

o‘rtacha  hajmi  yoki  ishlab  chiqarish  real  hajmi  ko‘rsatkichi.

Boshqa  sharoitlar  o‘zgarmay  qolganda  bir  ishchi  hisobiga  ko‘proq 

miqdorda  mashina  va  uskunalardan  foydalanish,  ishlab  chiqarish 

texnologiyasini  takomillashtirish;  ancha  bilimli  va  malakali  ishchi 

kuchini  qoilash  kabi  omillarning  o‘zaro  ta’siri  samaradorlikning 

o‘sishi  va yalpi taklifning  oshishiga olib keladi.  Qisqacha qilib  ayt- 

ganda,  mahsulot  birligiga  xarajatlar  kamayganda  samaradorlikning 

oshishi yalpi taklifning oshishiga, aksincha, unumdorlikning kamayi­

shi  natijasida mahsulot birligiga harajatlaming ko‘payishi yalpi tak­

lifning qisqarishiga olib keladi.