Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

Yalpi  taklif  hajmiga  ta’sir  qiluvchi  omillar.  Yalpi  taklifga 

narxdan tashqari bir qator omillar ta’sir ko‘rsatadi. Bu omillardan bir 

yoki  bir nechtasining  o‘zgarishi  yalpi  taklifning  o‘zgarishiga  sabab 

bo‘ladi.  Yalpi taklifning  narxdan tashqari  bu omillari  bitta umumiy 

xususiyatga ega: agar ular o‘zgarsa, mahsulot birligiga to‘g‘ri keluv- 

chi  ishlab  chiqarish  xarajatlari  ham  o‘zgaradi.  Natijada  yalpi  taklif 

egri chizig‘i joyini o‘zgartiradi.

1. 

Resurslar  narxining o‘zgarishi.  Resurslar narxi  tayyor mah­

sulot narxidan  farq  qilib,  yalpi taklifning muhim  omili  hisoblanadi. 

Boshqa  sharoitlar  o‘zgarmay  qolganda  resurslar  narxining  oshishi

430

---

mahsulot  birligiga  xarajatlarning  ko‘payishiga,  resurs  narxlarining 

pasayishi esa xarajatlarning kamayishiga olib keladi. Resurs narxlari- 

ga bir qator omillar ta’sir ko‘rsatadi. Resurslar taklifining ko‘payishi 

ular narxini  pasaytiradi va natijada mahsulot birligiga xarajatlar ka­

mayadi.  Resurslar  taklifining  kamayishi  esa  qarama-qarshi  natijaga 

olib keladi. Endi alohida resurslar taklifi o‘zgarishining yalpi taklifga 

ta’sir ini qarab chiqamiz.