|
Iqtisodiyotning barqaror rivojlanishida xususiy mulk va
uning asosida rivojlanayotgan xususiy tadbirkorlikka keng e’tibor
berilmoqda.
Prezidentimiz Sh.Mirziyoyev ta’kidlaganidek, “jiddiy
va kundalik e ’tiborini talab qiladigan yana bir muhim yo‘nalish bor.
Bu - xususiy mulk va tadbirkorlikni yanada rivojlantirish va ulaming
ta’sirchan himoyasini ta’minlashdir.”14.
Qishloq xo‘jaligi, qurilish, savdo, xizmat ko‘rsatish sohasi sin-
gari tarmoqlar, uy-joy fondi to‘liq xususiy mulk egalari tasarrufiga
o‘tkazildi. Iste’mol tovarlari ishlab chiqaradigan, oziq-ovqat, tikuv
chilik mahsulotlari, to‘qimachilik, charm-poyabzal, mebel va farmat-
sevtika sanoati tarmoqlarida davlatning ulushi anchaga kamaytirildi.
Respublikamizda xususiylashtirish bo‘yicha qo‘yilgan vazifa -
davlat sektori bozor iqtisodiyoti sharoitida ham sezilarli rol o ‘ynashini
inkor qilmaydi. Chunki iqtisodiyotning davlat korxonalari ma’lum
darajada saqlanib qolishi kerak bo‘lgan sohalar ham mavjud. Bunday
korxonalar uchun ulaming bozor sharoitlariga moslashuviga imkon
beradigan xo‘jalik yuritish mexanizmini ishlab chiqish talab qilinadi.
Mamlakatimizda mulkni davlat tasarrufidan chiqarish, xususiy
lashtirish, ulardan samarali foydalanish, umuman iqtisodiyotni isloh
14
0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev “Tanqidiy
tahlil, qat’iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik - har bir rahbar faoliyatining
kundalik qoidasi bo‘lishi kerak” // Mamlakatimizni 2016-yilda ijtimoiy-iqtisodiy
rivoj lantirishning asosiy yakunlari va 2017-yi Iga mo ‘ lj allangan iqtisodiy dastuming
eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan Vazirlar Mahkamasining
kengaytirilgan majlisidagi m a’ruzasi. Xalq so‘zi 2017-yil 16-yanvar.
106
qilish bo‘yicha 400 dan ziyod qonun hujjatlari ishlab chiqilib, qabul
qilinganligi va joriy etilganligini, ulaming barchasi iqtisodiyotimizni
yanada liberallashtirish va modemizatsiya qilishda nafaqat mustah-
kam huquqiy asos, balki amalga oshirilayotgan bozor islohotlarining
kafolati bo‘lib xizmat qilishini ta’kidlamoq zarur.
Bu borada 2015-yilda “davlat aktivlarini xususiylashtirish, av-
valo, chet ellik investorlarga sotish vazifalari qo‘yildi va buning
uchun tegishli sharoitlar yaratildi. Masalan, 506 ta mulk kompleksi
tanlov asosida, investitsiya kiritish sharti bilan «nol» qiymatida yangi
mulkdorlarga sotildi. Bu borada ana shu investorlar qariyb 1 trillion
so‘m va 40 million AQSH dollari miqdorida investitsiya kiritish,
shuningdek, 22 mingga yaqin yangi ish o ‘mi yaratish majburiyatini
olganini qayd etish lozim.
Shu bilan birga, 245 ta kam rentabelli va faoliyat ko‘rsatmayotgan
tashkilot to‘liq tugatildi.
Xususiylashtirish dasturida ko‘zda tutilgan, foydalanilmayotgan
va qurilishi tugallanmagan 353 ta davlat mulki obyekti buzilib, bun
ing natijasida 120 gektar hajmidagi yer maydoni bo‘shadi. Bu yer-
laming qariyb 80 gektari ishlab chiqarish korxonalari tashkil etish va
xizmatlar ko‘rsatish obyektlari qurish uchun tadbirkorlar tasarrufiga
berildi.
Davlat mulki shaklidagi yana 319 ta ana shunday obyekt inven-
tarizatsiya qilinib, xususiy mulk shakliga o ‘tkazish uchun savdoga
qo‘yildi va o ‘tgan yili ulaming 102 tasi yangi mulkdorlarga sotildi.
Bundan tashqari, 378 ta aksiyadorlik jamiyatining davlat ulushi ba-
holandi va chet ellik strategik investorlarga sotish uchun ochiq sav
doga qo‘yildi.
Shuni alohida ta’kidlash kerakki, izchil rivojlanayotgan va muvaf-
faqiyatli faoliyat yuritayotgan «Navoiyazot», «Farg‘onaazot», «Ur-
ganch ekskavator», «Qizilqumsement», «Jizzax akkumulyator zavodi»
aksiyadorlik jamiyatlari kabi korxonalar, «Aloqabank», «Turonbank»
singari banklar, « 0 ‘zagrosug‘urta» kompaniyasi va boshqa muassa-
salardagi davlatga tegishli aksiyalar ham savdoga qo'yildi.
Shu tariqa 52 ta aksiyadorlik jamiyatidagi savdoga qo‘yilgan dav
lat ulushi xususiy mulkdorlarga sotildi. Jumladan, «Qo‘qon yog‘-
107
шоу zavodi» aksiyadorlik jamiyatining davlatga tegishli aksiyalari 2
million 500 ming dollarga sotildi” .15
Bu ishlarni amalga oshirishdan ko‘zlangan asosiy maqsad qarov-
siz holda bo‘lgan bino va inshootlar negizida zamonaviy, raqobatbar-
dosh mahsulotlami tayyorlovchi yangi ishlab chiqarish quwatlarini
barpo etib, qo‘shimcha ish o ‘rinlarini yaratishdir. Bu esa, o‘z nav-
batida, bozorlarimizni xaridorgir va import o ‘mini bosuvchi ko‘plab
yangi turdagi tovar hamda mahsulotlar bilan boyitish, eng muhimi,
aholi bandligini ta’minlash va turmush farovonligini bundanda yuk-
saltirishga xizmat qiladi.
0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2016-yil 5-oktyabrdagi
“Tadbirkorlik faoliyatining jadal rivojlanishini ta’minlashga, xu
susiy mulkni har tomonlama himoya qilishga va ishbilarmonlik
muhitini sifat jihatidan yaxshilashga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar
to ‘g ‘risida”gi farmoni asosida xususiy mulkni va xususiy tadbirkor-
likni qo‘llab-quvvatlash ulami himoya qilishning muhim yangi bosq
ichi bo‘ldi. Bu farmon asosida Mamlakatimizda bir qator ishlaming
bajarilishi muhim vazifa sifatida qo‘yildi. Jumladan, Prezidentimiz
tomonidan xususiy mulk va xususiy tadbirkorlikni yanada rivojlanti-
rish maqsadida bu sohaga to‘liq erkinlik berish, bu yo‘lda g‘ov bo‘lib
turgan barcha to‘siq va cheklovlami bartaraf etish eng muhim ustuvor
vazifalardan biri, deb belgilanmoqda.
Shuningdek, 0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil
17-yanvardagi “Tadbirkorlik maqsadlarida foydalanish uchun davlat
mulki obyektlarini sotishni jadallashtirish va uning tartib-taomyil-
larini yanada soddalashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni
xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar
yaratish, davlat mulki obyektlarini sotish tartib-tamoyillarini yanada
soddalashtirish va bu jarayonni jadallashtirish, ulami xususiylashti-
rishda byurokratik to‘siqlami bartaraf etish, xususiy mulk qilib sotil-
gan obyektlarda raqobatbardosh tovarlar ishlab chiqarish va xizmat
lar ko‘rsatishni tashkil etishga qaratilgan.
15
Manba: 0 ‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasi
m a’lumotlari
108
Xususiy mulkka berilgan bunday katta e’tibor iqtisodiyotning
turli sohalari va tarmoqlarining jadal va keng rivojlanishi, yangi ish
o ‘rinlarining ko‘payishiga imkon yaratadi.
Bugun hech kimga sir emaski, xususiy mulk va xususiy tadbirkor-
lik faoliyatining amaliyoti xususiy mulkning davlat mulkiga nisbatan
har tomonlama samaradorligini ko‘rsatmoqda.
Xususiy korxonalarda sidqidildan mehnat qilishga undaydigan
omillar va shaxsiy manfaatdorlik darajasi va eng asosiy si, o‘zining
ishlab chiqarish va moliyaviy faoliyatining yakuniy natijasi uchun
mas’uliyat hissi butunlay yuqori ekanligi hammaga ma’lum. Bu fikr
2017-2021-yillarga belgilangan harakatlar strategiyasida yanada
aniqlashtirildi va rivojlantirildi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
