Toshkent davlat yuridik

Xususiy mulk huquqini himoya qilish usullari


Bitimni haqiqiy emas deb


xususiy mulk huquqini tan olish


topish va uning haqiqiy
emasligi oqibatlarini qo’llash


xususiy mulk huquqi buzilishidan
oldingi holatni tiklash va xususiy
mulk huquqini buzadigan yoki uni
buzilish xavfini tug’diradigan
harakatlarni oldini olish


xususiy mulk huquqini
mulkdorning o’zi himoya
qilishi


Burchni aslicha (natura)
bajarishga majbur qilish


Davlat organining va boshqa
organning yoki fuqarolar o’zini o’zi
boshqarish organining hujjatini
haqiqiy emas deb topish


Zararni o’rnini qoplash


Davlat organi va boshqa organ yoki
fuqarolar o’zini o’zi boshqarish
organining qonunga zid hujjatini sud
qo’llamasligi


Neustoyka undirish


Ma’naviy ziyonni qoplash


Qonun hujjatlari barqarorligini


Xususiy mulk huquqining vujudga
kelganligi, o’zgarganligi va bekor
qilinganligini davlat ro’yxatidan
o’tkazish


ta’minlash


Nazorat uchun savollar:
. Xususiy mulk ayni paytda fuqarolar va nodavlat yuridik


1


shaxslarning mulki sifatida ifodalanadi. Bunda fuqarolarning xususiy
mulki va nodavlat yuridik shaxslari mulkining oʻzaro nisbati, obyektlari
doirasi va boshqarilishidagi oʻziga xosliklar mavjud.


1


75





Mazkur holatlarni muhokama qiling?
. Amaldagi qonunchilikda “xususiylashtirish natijalarining qayta


2


koʻrib chiqilmasligi va bekor qilinmasligi qoidasi” belgilangan.
Qonunbuzilish holati mavjud boʻlganda mazkur qoida amal qilish yoki
qilmasligi holatini tahlil qiling?


3


. Fuqaro Abdurazzoqovlarga tegishli boʻlgan xususiy uy-joy yoʻl


qurilishi munosabati bilan buzib tashlanishi haqida viloyat hokimining
qarori qabul qilindi. Abdurazzoqovlarga tegishli boʻlgan xususiy uy-joy
buzib tashlangandan soʻng, ularning oila a’zolaridan ayrimlariga yer
uchastkasi olib berildi. Biroq, oilaning boshqa a’zolariga yer uchastkasi
olib berish taklifi bildirmadi.
Mazkur holatda Abdurazzoqovlar oilasining xususiy mulk huquqini
himoya qilishning qanday yoʻllari mavjud? Mulk huquqi mulkdorning mol-
mulkini bevosita olib qoʻyishga qaratilmagan holda bekor qilinganda
uning huquqlari qanday himoya qilinadi?


4


. Fuqaro S. sudga murojaat qilib, fuqaro D. ga tegishli boʻlgan uy-


joy (koʻchmas mulk)ga mulk huquqini berishini soʻradi. Bunga asos qilib,
u 20 yil davomida uy-joyga halol, oshkora va uzluksiz egalik qilib
kelganligi, D. ning vafot etganligini ma’lum qildi. Ammo sud fuqarolik
qonunchiligi orqaga qaytish kuchiga ega emasligini bildirib, rad javobini
berdi.


Fuqaro S. ning talabini muhokama qiling.


1


76