Bitiruv malakaviy ishida
qo’llanilgan uslublarning qisqacha tavsifi ushbu
mavzuni yoritib berishda tizimli va qiyosiy uslublar asosiy metodlar bo’ldi. Zarur
hollarda esa rasmiy yuridik tahlil, huquq normalarining sharxlanishi metodlaridan
ham foydalanildi.
Mavzuning o‘rganilganlik darajasi.Fuqarolik jamiyatining eng muhim
institutlaridan biri bo‘lgan, siyosiy partiyalarning faoliyatini borasida bir qancha
huquqshunos, siyosatshunos olimlar tadqiqotlar olib borganlar. Jumladan, o‘zbek
olimlaridan I.R.Bekov
4
, D.Q.Axmedov
5
, E.X.Halilov
6
, S.A.Abbosxo‘jayev
7
,
M.Qirg‘izboyev
8
, O.T.Husanov
9
, O.Jumayev, H. Muhamedov, D.Q.Ahmedov,
M.A.Axmedshaeva
10
, Sh.X.Zulfiqarov
11
, O.Z.Muxammadjanov, H.T.Odilqoriev,
A.E.Raxmanov, E.H.Xalilovl
12
va boshqalarni keltirishimiz mumkin.
Ushbu huquqshunoslarning ilmiyishlariga nazar tashlaydigan bo’lsak har bir
huquqshunos olimlar siyosiy partiyalarning turli faoliyat yo’nalishlarini tadqiq
etganini ko’rishimiz mumkin.
4
I.R.Bekov “Saylov va siyosiy partiyalar” T, TDYuI.2004 y., “Siyosiy partiyalar va jamiyatni demokratlashtirish”
T.: TDYuI nashriyoti, 2009 y.
5
D.Q.Axmedov “Xorijiy mamlakatlarda siyosiy partiyalar va partiyaviy tizim.” T.:TDYuI nashriyoti,2004y.
6
E.X.Halilov “O’zbekiston Respublikasining vonun chiqaruvchi oliy organi: soxta vakillikdan haqiqiy
parlamentarizmga qadar.”-T.,O’zbekiston , 2001y.
7
S.A.Abbosxo‘jaev “O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlis Qonunchilik palatasi faoliyatini tashkil etish”:
yurid.fan.nom. dis....-Toshkent, 2007.
8
M.Qirg‘izboev “Fuqorolik jamiyati: Siyosiy partiyalar, mafkuralar madaniyatlar.” T.: Sharq, 1998 y.; Demokratik
ko`ppartiyaviylik va parlamentarizm tamoyillarini rivojlantirish masalalari. T.: Sharq, 2003 y; O`zbekiston:
fuqarolik jamiyati sari T.: Sharq, 2003 y.
9
O.T.Husanov “Davlat boshqaruvini yangilash va yanada demokratlashtirish hamda mamlakatni modernizatsmya
qilishda siyosiy partiyalarning rolini kuchaytirish to’g’risida”gi Konstitutsiyaviy qonunga O’zbekiston Respublikasi
Konstitutsiyasiga kiritilgan tuzatishlarga sharxlar.-T,Adolat, 2007y.
10
Axmedshaeva M.A. hokimiyat tizimida ijro hokimiyati. – Toshkent: TDYuI, 2007. – 114 b.;
11
Zulfiqarov SH.X. Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati faoliyatining tashkiliy-huquqiy asoslari: Yurid. fan.
nomz. ... dis. – Toshkent, 2008, – 176 b.
12
Abbosxo’jaev S.A. O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi faoliyatini tashkil etish: Yurid.
fan. nomz. ... dis. – Toshkent, 2007. – 175 b.;
8
Masalan:R. Jumaev, N. Jo‘raev, S. Jo‘raev, A. Jalolov, T. Rahmatullaev, Q.
Jo‘raev, J. Toshqulov, A. Qodirov, I. Ergashev kabi olimlar mamlakatimizdagi
ko‘ppartiyaviylik tizim, siyosiy partiyalarining faoliyati, ularning siyosiy tizimdagi
o‘rni kabi masalalarni o’rganganlar.
Shuningdek, quyidagi A. Abdumavlonov, SH. Abbosxo‘jaev, I. Bekov, E. Boliev,
O. Jumaev, B. Yoqubov, K. Hamidovakabi olimlar siyosiy partiyalarning saylov
jarayonidagi
roli,
siyosiy
raqobat
va
demokratik
saylov
qoidalari,
saylovjarayonlarida siyosiy partiyalarning faoliyatini moliyalashtirish tartiblariga
doir tadqiqotlar olib borganlar.
SH. Qudratxo‘jaev, E. Xalilovkabi tadqiqotchilar esa siyosiy partiyalarning
parlamentdagi faoliyatiga to‘xtalib o‘tganlar.
Fuqarolik jamiyatining asosiy elementi sifatida siyosiy partiyalarning
funktsiyalari, maqsadlari, turlari, belgilari, tarixiy rivojlanishini tarixiy
nazariyajihatdan M. Qirg‘izboev o‘rgangan. Jumladan, u xorijiy mamlakatlar
siyosiy partiyalarining tajribalarini tahlil qilgan, frantsuz siyosatshunosi M.
Dyuverje ishlab chiqqan siyosiy partiyalar tipologiyasini (kadrlar partiyalari va
ommaviypartiyalar) tahlil qilgan
13
.
N. Jo‘raevning
14
ilmiy ishlarida mustaqillik yillarida siyosiy partiyalarning
jamiyatda tutgan o‘rni, faoliyati haqida ma‘lumotlar berilgan.
Ko’rib turganimizdek barcha olimlar o’z ilmiy izlanishlarida siyosiy
partiyalarning jamiyat hayotidagi o’rnini ko’rsati berishga harakat qilganlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |