Toshkent davlat yuridik universiteti

Fransiyada
  zamonaviy  yerdan  foydalanish  tizimi  asoslari  1945 
yilda  amalga  oshirilgan  agrar  islohotlarga  borib  taqaladi.  1946  yil  yer 
qonunchiligiga  kiritilgan  o‘zgartishlar  asosida  har  bir  yerdan 
foydalanuvchining:  yer  uchastkasidan  barqaror  va  uzoq  muddatli 
foydalanish  huquqi,  xo‘jalik  boshqaruvi  avtonomiyasi  mulkdor  bilan 
nizo bo‘lganda uning huquqlarini himoya qilish kafolatlandi.   
Fransiyada qishloq xo‘jaligi tadbirkorligi andazasi sifatida Fransiya 
uchun  an’anaviy  bo‘lgan  oilaviy  xo‘jalik  tanlandi.  yer  uchun  ijara  haqi 
miqdori  davlat  tomonidan  yer  bozoridagi  talab  va  taklif  asosida  qat’iy 
nazorat  qilinadi.  Ushbu  davrda  ro‘y  byergan  yer  mulkdori 
vakolatlarining  yerdan  foydalanuvchi-ishlab  chiqaruvchiga  o‘tkazilishi 
1960  va  1962  yillarda  “Qishloq  xo‘jaligini  yo‘naltirish  to‘g‘risida”gi 
qonunlar  qabul  qilinishi  bilan  mustahkamlangan  bo‘lib,  ushbu 
qonunchilik  hujjatlar  agrar  sohani  rivojlantirishda  hal  qiluvchi 
ahamiyatga  ega  bo‘ldi.  Fransiyada  yerga  nisbatan  jamoaviy,  individual 
(xususiy)  va  aralash  shakldagi  mulk  shakllari  amal  qiladi.  Qishloq 
xo‘jaligiga mo‘ljallangan yerlar esa, faqatgina o‘tmishdan shu hududda 
yashab  kelgan  fuqarolarga  nisbatan  byerilishi  ko‘zda  tutilgan.  Fransiya 

---

234 
 
tajribasi  shundan  dalolat  beradiki,  unda  ekologik,  estetik  yoki  madaniy 
jihatdan  muhofazaga  muhtoj  hududlarni  himoya  qilishni  tashkil  etish 
asosan yer mulkdori zimmasiga yuklangan.